صَعَد (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صَعَد: (يَسْلُكْهُ عَذاباً صَعَداً) «صَعَد» (بر وزن سفر) به معناى صعود كردن و بالا رفتن است،
و گاه به معناى «گردنه» آمده است؛ و از آن‌جا كه بالا رفتن از گردنه‌ها، مشقت‌بار است، اين واژه به معناى «امور مشقت‌بار» به كار مى‌رود. به همين جهت، بسيارى از
مفسران آیه فوق را اين گونه تفسير كرده‌اند كه: منظور، «عذابِ مشقت‌بار» است؛ شبيه آن‌چه در آيه ۱۷
سوره مدثّر آمده است كه درباره بعضى از
مشرکان مى‌فرمايد:
(سَأُرْهِقُهُ صَعُوداً) «من او را مجبور مى‌كنم از قله زندگى (كه مشقت‌بار است) بالا برود». ولى، اين احتمال وجود دارد كه تعبير فوق، ضمن بيان مشقت‌بار بودن اين
عذاب، اشاره به روز افزون بودن آن نيز باشد.
(لِنَفْتِنَهُمْ فِيهِ وَ مَن يُعْرِضْ عَن ذِكْرِ رَبِّهِ يَسْلُكْهُ عَذَابًا صَعَدًا) (تا آن‌ها را با اين نعمت فراوان بيازماييم؛ و هركس از ياد پروردگارش روى گرداند، او را به عذاب فزاينده‌اى گرفتار مى‌سازد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: عذاب صعد آن عذابى است كه دائما بيشتر مى‌شود، و معذب را مغلوب‌تر مى‌كند. بعضى گفته‌اند: به معناى عذاب شاق است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «صَعَد»، ص۳۳۳.
