صَرْم (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صَرْم (به فتح صاد و سکون راء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای
چیدن،
بریدن و جدا کردن است.
صِرْمَه (به کسر صاد و سکون راء و فتح میم) قطعه‌اى از شتران را گويند كه عدد آن‌ها از ده تا نوزده يا از بيست تا سى و يا چهل و يا پنجاه است.
هفت مورد از اين ماده در «
نهج البلاغه» آمده است.
صَرْم به معنای چیدن و بریدن و جدا کردن آمده است.
«
صَرَمَهُ.. صَرْماً قَطَعَهُ بائناً؛ و النَّخْلَ والشَّجَرَ: جَزَّهُ.»
صِرْمَه قطعه‌اى از شتران را گويند كه عدد آن‌ها از ده تا نوزده يا از بيست تا سى و يا چهل و يا پنجاه است.
برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) فرموده:
«أَلا وَ إِنَّ الدُّنْيا قَدْ تَصَرَّمَتْ وَ آذَنَتْ بِانْقِضاء.» (آگاه باشيد!
دنیا گويا پايان يافته و
وداع خويش را اعلام داشته است.)
گویی
انسان را به میوه‌ای
تشبیه کرده که چیده می‌شود.
امام (صلوات‌الله‌علیه) در جاى ديگرى فرموده:
«ثُمَّ إِنَّ اللهِ سُبْحانَهُ بَعَثَ مُحَمَّداً بالْحَقِّ حينَ ... وَ اقْتِراب مِنْ أَشْراطِها وَ تَصَرُّم مِنْ أَهْلِها.» «
خداوند آن حضرت را
مبعوث کرد در وقت... نزدیک شدن اسباب
قیامت و قطع شدن دنیا از اهلش.»
نظیر
(اقْتَرَبَتِ السّاعَةُ وَ انْشَقَّ الْقَمَرُ.) (قیامت نزدیک شد و
ماه از هم شكافت!)
آن حضرت درباره
آخرت فرموده:
«تَشْخَصُ فيهِ الاَْبْصارُ وَ تُظْلِمُ لَهُ الاَْقْطارُ وَ تُعَطَّلُ فيهِ صُرومُ الْعِشارِ.» یعنی «در آن، چشم‌ها خیره می‌شود، اطراف عالم ظلمانی می‌گردد و گله‌های شتران آبستن به سر خود رها می‌گردند.»
«
عشار» جمع عُشَراء و آن ناقه‌اى است كه ده ماه از حملش گذشته است.
اشاره به
(وَ اِذا الْعِشارُ عُطِّلَتْ.) (و با ارزش‌ترين اموال به دست فراموشى سپرده شود.)
این واژه هفت بار در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «صرم»، ج۲، ص۶۳۶.
