صدرالدین ابراهیم بن محمد حموئی جوینی از محدثان و صوفیان بزرگ قرن هفتم هجری و صاحب کتاب گرانقدر فرائد السمطین است و از شخصیتهای مشهور خاندان حَمّوئی، از خاندانهای مهم تصوف در قرون میانی، به شمار میآید. صدرالدین ابراهیم بن سعدالدین محمد بن مؤید حَمّوئی جُوَینی، در سال ۶۴۴ ه. ق، به دنیا آمد. سالهای فراوانی از عمر خود را به مسافرت گذراند و به شهرهای بسیاری، از جمله طوس، اسفراین، آمل، قزوین، ابهر، تبریز، خانقین، واسط، حله، کوفه، بغداد، دمشق، مکه و مدینه مسافرت کرد و در این شهرها نزد صوفیان و عالمان بسیاری، به سماع حدیث پرداخت. [۱]
ر. ک: ذهبی، محمد بن احمد، ذیل تاریخ الاسلام، صص۲۴۴ - ۲۴۶.
صدرالدین حموئی، احادیث بسیاری را که در فضیلت امام علی (علیهالسّلام) و اهلبیت پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم)، در طول سفرهای متعدد خود از عالمان اهلسنت و گاه علمای شیعه شنیده بود، در قالب کتاب گرانقدر خود با عنوان «فرائد السمطین فی فضائل المرتضی والبتول والسبطین» گردآوری کرد، این کتاب، یکبار به کوشش محمدباقر محمودی، تصحیح و منتشر شده است و یکبار دیگر نیز به کوشش سیدعبدالعزیز طباطبایی، تصحیح شده، اما این تصحیح، منتشر نشده است. صدرالدین ابراهیم حموئی، نقش درخور توجهی در اسلامآوردن ایلخانان مغول، در ایران داشت و به گفته مورخان، غازان خان مغول پدر الجایتو (سلطان محمد خدابنده)، در سال ۶۹۴ ه. ق، به دست وی اسلام آورد. [۳]
ابنجزری، محمد بن ابراهيم، تاریخ حوادث الزمان، ج۱، ص۲۵۴.
صدرالدین حموئی به قولی، در سال ۷۲۲ ه. ق، در عراق درگذشت. [۵]
ذهبی، محمد بن احمد، ذیل تاریخ الاسلام، ص۲۴۶.
اما به گفته ذهبی که معاصر و شاگرد وی بود، در همین سال در خراسان از دنیا رفت.زیارتگاهی در مسجد صدریه، در شرق بغداد قرار دارد و به «صدرالدین حموئی» منسوب است، اما با توجه به قول ذهبی که وفات وی را در خراسان ذکر کرده، انتساب این زیارتگاه به وی، محل تردید است.
زیارتگاههای عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، برگرفته از مقاله «زیارتگاه صدرالدین حموئی»، ج۱، ص۴۳۸. ردههای این صفحه : خاندان جوینی | درگذشتگان سال 722 (قمری) | صوفیان ایران سده هفتم(قمری) | مدفونان در بغداد |