• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صبی (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: صبو (قاموس قرآن (جلد ۴))
مقالات مرتبط: صبی (مفردات‌نهج‌البلاغه)، کودک.


صَبو یا صَبّی (به فتح صاد) از واژگان قرآن کریم، به معنای کودک و همچنین میل کودکانه است.


صَبو و صَبّی
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۴، ص۱۰۹.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۴۷۵.    
[۳] مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۱۸۹.    
[۴] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۲۶۰.    
به معنای کودک است.
[۵] جوهری، الصحاح‌ تاج اللغة و صحاح العربیه، ج۶، ص۲۳۹۸.    
راغب اصفهانی می‌گوید: کودکی که به احتلام نرسیده است.
[۶] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۴۷۵.    
در اقرب الموارد از جمله معانی آن گوید، طفلی که از شیر باز گرفته نشده است.
[۷] شرتونی، سعید، اقرب الوارد، ماده صبو.

(قالُوا کَیْفَ نُکَلِّمُ مَنْ کانَ فِی الْمَهْدِ صَبِیًّا)
[۸] مریم/سوره۱۹، آیه۲۹.    
(گفتند: «چگونه با كودكى كه در گاهواره است سخن بگوييم؟!»)
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۰۷.    

صبو همچنین به معنای میل کودکانه است. «صَبَا الرَّجُلُ‌ صَبْواً و صَبَاءً: مَالَ اِلَی‌ الصَّبْوَةِ» راغب اصفهانی می‌گوید: ذوق زد و کار کودکان کرد.
[۱۰] راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۴۷۵.    
(وَ اِلَّا تَصْرِفْ عَنِّی کَیْدَهُنَ‌ اَصْبُ‌ اِلَیْهِنَّ وَ اَکُنْ مِنَ الْجاهِلِینَ)
[۱۱] یوسف/سوره۱۲، آیه۳۳.    
یعنی «خدا، اگر حیله زنان را از من بر نگردانی به آنها میل کرده از جاهلان می‌گردم.»
(یا یَحْیی‌ خُذِ الْکِتابَ بِقُوَّةٍ وَ آتَیْناهُ الْحُکْمَ‌ صَبِیًّا)
[۱۲] مریم/سوره۱۹، آیه۱۲.    
(اى یحیی! كتاب الهى را با قوّت بگير. و ما در كودكى فرمان نبوت به او داديم!)
[۱۳] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۰۶.    
حکم را در مجمع البیان نبوّت گفته است.
[۱۴] شیخ طبرسی، مجمع البیان، ج۶، ص۴۰۸.    
مؤیّد آن آیه‌ (قالَ اِنِّی عَبْدُ اللَّهِ آتانِیَ الْکِتابَ وَ جَعَلَنِی نَبِیًّا)
[۱۵] مریم/سوره۱۹، آیه۳۰.    
است که عیسی در حین ولادت گفت: (خدا مرا کتاب داده و پیامبرم کرده است.) این دو آیه صریح‌ کرده‌اند که پیامبری، در کودکی هم به شخص اعطا می‌شود.

امام جواد (علیه‌السّلام) در حدود هفت سالگی به امامت رسید.
[۱۶] سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۲، ص۲۶، به نقل از الارشاد.    
[۱۷] شیخ مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۷۳ به بعد.    
و امام زمان (علیه‌السّلام) در حدود پنج سالگی.
[۱۸] جمعی از نویسندگان، دانشنامه مهدویت و امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه)، ج۱، ص۳۳.    
و این عجیب نیست و مورد تصدیق قرآن مجید می‌باشد. طبرسی در ذیل آیه‌ «... وَ آتَیْناهُ الْحُکْمَ‌ صَبِیًّا» از عیاشی از علی بن اسباط نقل می‌کند: در اثنای سفر مصر وارد مدینه شدم، محضر ابوجعفر محمد بن علی الرضا (علیه‌السّلام) آمدم که پنج ساله بود، در قیافه‌اش دقت می‌کردم که پیش یاران مصری توصیفش کنم، به من نگاه کرد فرمود یا علی رویه خدا در امامت رویه او در نبوّت است، فرموده: (وَ لَمَّا بَلَغَ اَشُدَّهُ آتَیْناهُ حُکْماً وَ عِلْماً) و فرموده‌ (وَ آتَیْناهُ الْحُکْمَ‌ صَبِیًّا) جایز است که حکم در سن چهل سالگی و جایز است در کودکی داده شود.
[۱۹] شیخ طبرسی، مجمع البیان، ج۶، ص۴۰۸.    


۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۴، ص۱۰۹.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۴۷۵.    
۳. ↑ مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۱۸۹.    
۴. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۲۶۰.    
۵. ↑ جوهری، الصحاح‌ تاج اللغة و صحاح العربیه، ج۶، ص۲۳۹۸.    
۶. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۴۷۵.    
۷. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الوارد، ماده صبو.
۸. ↑ مریم/سوره۱۹، آیه۲۹.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۰۷.    
۱۰. ↑ راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۴۷۵.    
۱۱. ↑ یوسف/سوره۱۲، آیه۳۳.    
۱۲. ↑ مریم/سوره۱۹، آیه۱۲.    
۱۳. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۰۶.    
۱۴. ↑ شیخ طبرسی، مجمع البیان، ج۶، ص۴۰۸.    
۱۵. ↑ مریم/سوره۱۹، آیه۳۰.    
۱۶. ↑ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۲، ص۲۶، به نقل از الارشاد.    
۱۷. ↑ شیخ مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۷۳ به بعد.    
۱۸. ↑ جمعی از نویسندگان، دانشنامه مهدویت و امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه)، ج۱، ص۳۳.    
۱۹. ↑ شیخ طبرسی، مجمع البیان، ج۶، ص۴۰۸.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «صبو»، ج۴، ص۱۰۹.    


رده‌های این صفحه : مفردات قرآن | واژه شناسی واژگان سوره مریم | واژه شناسی واژگان سوره یوسف | واژه شناسی واژگان قرآن
جعبه ابزار