• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شیخوخة الاجازه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


شیخوخة الاجازه، از اصطلاحات بکار رفته در علم حدیث بوده و از توثیقات عامه می‌باشد.


"شیخوخة الاجازه" یکی از اصطلاحات مطرح در کتب علوم حدیث است و در این که مراد از این اصطلاح چیست؟ گفته شده است: مراد از "شیخوخة الاجازه" کسی است که در مورد روایات کتب مشهور و مجامع حدیثی از وی اجازه اخذ می‌شود.
برخی در مقام فرق "شیخوخة الاجازه" با "شیخوخة الروایه" گفته‌اند: مراد از شیخوخة الروایه کسی است که از وی روایت اخذ می‌شود.

دارای خصوصیات ذیل است.
۱- غالبا صاحب کتاب است؛
۲- از کسانی است که روایت به وی اسناد داده می‌شود؛
۳- مجهول بودن او مضر به حال روایت است؛
۴- عدالت او در قبول روایت شرط است.
اما "شیخوخة الاجازه" وصف کسی است که نه صاحب کتاب است و نه روایت، بلکه کتب دیگران را نقل می‌کند و تنها برای اتصال سند اسم او ذکر می‌شود و اگر او ضعیف باشد، مضر به حال روایت نیست.

اصطلاح "شیخوخة الاجازه" را از امارات دانسته‌اند نه از الفاظ مدح بالمعنی الاخص، و در این که شیخوخة الاجازه مفید چیست؟ گفته شده است:
۱- ظهور در حسن عقیده شخص متصف به آن دارد مگر این که خلاف آن ظاهر شود؛
۲- "شیخ الاجازه" و "مشایخ الاجازه" مفید مدح معتد به هستند؛
۳- "شیخ اجازه" از الفاظ مدح است که در سند روایت دخالت دارد؛
۴- "شیخ اجازه" از الفاظ مدح است و بر وجاهت راوی دلالت دارد؛
۵- "شیخ اجازه" مفید مدح راوی و حسن حال وی به دلالت مطابقی و حسن روایت او به دلالت التزامی است؛
۶- متعارف این است که "مشایخ اجازه" و "شیخ اجازه" از اسباب حسن هستند؛
۷- در دلالت شیخوخة الاجازه بر وثاقت، دو وجه است:
ا - شخص متصف به آن در اعلی درجات وثاقت است؛
ب - صرف "شیخوخة الاجازه" کاشف از حسن صاحب آن نیست چه رسد به وثاقت آن؛
۸- "شیخوخة الاجازه" از توثیقات عامه است؛
۹- شیوخ اجازه باید عادل باشند و مشایخ از زمان کلینی (رحمة‌الله‌علیه) تا کنون احتیاج به تنصیص ندارند، زیرا ثقه و ورع بودن آنها در هر عصری مشهور بوده است؛
۱۰ - "شیخوخة الاجازه" موجب تعدیل است؛
۱۱- اگر مستجیز از کسانی باشد که به راویانی که از مجاهیل، ضعفا و غیر موثقین روایت نقل می‌کنند طعن می‌زند، اجازه خواستن وی از شیوخ اجازه، دلیل بر وثاقت آنها است، به خصوص که مجیز از مشاهیر باشد؛
۱۲- صرف "مشایخ اجازه" بودن مفید چیزی نیست.

از "شیخوخة الاجازه" به "شیخیة الاجازه" و "کون الراوی من مشایخ الاجازه" نیز تعبیر شده است.
[۱] میرداماد، سیدمحمدباقر، الرواشح السماویة فی شرح الاحادیث الامامیه، ص۱۷۹.
[۲] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۱، ص۲۱۱.
[۳] خاقانی، علی، رجال الخاقانی، ص۳۶۱.    
[۴] بهبهانی، وحید، فوائد الحائریه، ص۴۴-۴۵.
[۵] سبحانی، جعفر، کلیات فی علم الرجال، ص۳۳۱.
[۶] سبحانی، جعفر، کلیات فی علم الرجال، ص۳۴۱.    
[۷] نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۹.
[۸] مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه، ج۶، ص۱۲۶.
[۹] مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه، ج۶، ص۱۸۰.
[۱۰] مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۱، ص۱۶۶.
[۱۱] مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۱، ص۱۶۹.
[۱۲] مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۱۳۹.
[۱۳] مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۲۱۸-۲۲۱.    
[۱۴] مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۲۲۲.    
[۱۵] مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۲۲۴.    
[۱۶] عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۲۸۲.    
[۱۷] مازندرانی، محمد بن اسماعیل، منتهی المقال، ج۱، ص۸۵.    
[۱۸] صدر، سیدحسن، نهایة الدرایه، ص۴۰۹-۴۱۴.    


۱. ↑ میرداماد، سیدمحمدباقر، الرواشح السماویة فی شرح الاحادیث الامامیه، ص۱۷۹.
۲. ↑ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۱، ص۲۱۱.
۳. ↑ خاقانی، علی، رجال الخاقانی، ص۳۶۱.    
۴. ↑ بهبهانی، وحید، فوائد الحائریه، ص۴۴-۴۵.
۵. ↑ سبحانی، جعفر، کلیات فی علم الرجال، ص۳۳۱.
۶. ↑ سبحانی، جعفر، کلیات فی علم الرجال، ص۳۴۱.    
۷. ↑ نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۹.
۸. ↑ مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه، ج۶، ص۱۲۶.
۹. ↑ مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه، ج۶، ص۱۸۰.
۱۰. ↑ مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۱، ص۱۶۶.
۱۱. ↑ مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۱، ص۱۶۹.
۱۲. ↑ مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۱۳۹.
۱۳. ↑ مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۲۱۸-۲۲۱.    
۱۴. ↑ مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۲۲۲.    
۱۵. ↑ مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۲۲۴.    
۱۶. ↑ عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۲۸۲.    
۱۷. ↑ مازندرانی، محمد بن اسماعیل، منتهی المقال، ج۱، ص۸۵.    
۱۸. ↑ صدر، سیدحسن، نهایة الدرایه، ص۴۰۹-۴۱۴.    


پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «شیخوخة الاجازه»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۹/۲۹.    


رده‌های این صفحه : اصطلاحات حدیثی
جعبه ابزار