شَکْو (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شَکْو،
شَكوى و
شَكاة (به فتح شین) و
شِكايت (به کسر شین) از
واژگان نهج البلاغه به معنای اظهار اندوه است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره
شکایت به
مومن و شکایت از رعايا از این واژه استفاده نموده است.
این واژه شانزده بار در «
نهج البلاغه» آمده است.
شَکْو ،
شَكوى،
شَكاة و
شِكايت به معنای اظهار اندوه آمده است و به قول
راغب توصیف گفتاری است.
برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) در مورد شکایت به
مومن فرموده است:
«مَنْ شَكا الْحاجَةَ إِلَى مُؤْمِن فَكَأَنَّما شَكاها إِلَى اللهِ، وَ مَنْ شَكاها إلَى كافِر فَكَأَنَّما شَكا اللهَ» «هر حاجت خویش را به مؤمن شکایت کند گویا به
خدا شکایت کرده و هر که به
کافر شکایت کند گویا از خدا شکایت کرده است.»
امام (صلوات‌الله‌علیه) آن‌گاه که شنید اصحاب
معاویه به شهر
انبار شبیخون زده‌اند به تنهایی به لشگرگاه
نخیله آمده، پس از رسیدن دیگران در ضمن کلامی فرمود:
«إِنْ كانَتِ الرَّعايا قَبْلي لَتَشْكُوا حَيْفَ رُعاتِها، وَ إِنَّني الْيَوْمَ لاََشْكُو حَيْفَ رَعِيَّتي» «در گذشته، رعايا از
ستم فرمان‌روايانشان شكايت داشتند ولى من از ستم رعيّتم، شكايت دارم!»
این واژه شانزده بار در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شکو»، ج۲، ص۶۱۲.
