شکم (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شَکِم و
شَكِیمة (به فتح شین) یکی از مفردات
نهج البلاغه به معنای آهنی که در
لگام است و در دهان
اسب قرار می‌گیرد که
حضرت علی (علیه‌السلام) در مورد خبر از
سیطره معاویه از این واژه استفاده نموده است.
شَکِم و شَكِیمة (به فتح شین) به معنای آهنی که در لگام است و در دهان اسب قرار می‌گیرد.
• امام (صلوات‌الله‌علیه) در خصوص خبر از سیطره معاویه فرموده است: «
«لَكَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَى ضِلِّيل قَدْ نَعَقَ بِالشَّامِ... فإِذَا فَغَرَتْ فَاغِرَتُهُ، وَاشْتَدَّتْ شَكِيمَتُهُ... عَضَّتِ الْفِتْنَةُ أَبْنَاءَهَا بِأَنْيَابِهَا»؛
گویا می‌نگرم به آدم بسیار گمراهی که در شام نعره کشیده و... چون دهانش باز شد و لگامش محکم گردید...
فتنه او فرزندان خود را با دندان‌هایش خرد می‌کند.» («شدة الشکیمة» اشاره به قدرت و عدم
اطاعت از غیر است.)
• امام (صلوات‌الله‌علیه) راجع به
مالک اشتر به اهل
مصر می‌نویسد: «
«وَقَدْ آثَرْتُكُمْ بِهِ عَلَى نَفْسِي لِنَصِيحَتِهِ لَكُمْ، وَشِدَّةِ شَكِيمَتِهِ عَلَى عَدُوِّكُمْ»؛
من به مالک اشتر احتیاج داشتم ولی او را برای شما اختیار کردم به علت خیر‌خواه بودنش و شدت قدرتش بر مقابله با دشمن شما.»
این واژه دوبار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شکم»، ج۲، ص۶۱۲.
