شَمَم (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شَمَم (به فتح شین) از
واژگان نهج البلاغه به معنای بلندی و ارتفاع کوه و
شَمّ به معنای بوئیدن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره اختصاص خودش به
رسول خدا (صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله) و درباره
قیامت از این واژه استفاده نموده است.
این واژه پنج مورد در «
نهج البلاغه» آمده است.
شَمَم به معنای بلندی و ارتفاع کوه آمده است.
شَمّ به معنای بوئیدن آمده است.
مَشام به معنای محل بوئیدن و بوئیدن است.
برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره اختصاص خودش به رسول خدا (صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله) فرموده است:
«وَ قَدْ عَلِمْتُمْ مَوْضِعي مِنْ رَسُولِ اللهِ (صلى‌الله‌عليه‌وآله) بِالْقَرابَةِ الْقَريبَةِ... وَ يُمِسُّني جَسَدَهُ، وَ يُشِمُّني عَرْفَهُ... أَرَى نُورَ الْوَحْيِ وَالرِّسالَةِ، وَ أَشُمُّ ريحَ النُّبُوَّةِ» «موضع مرا نسبت به آن حضرت دانسته‌اید، با آن قرابت کامل، بدن خود را به بدن من می‌چسبانید و بوی پاک خویش را به استشمام من می‌گذاشت من در نزد وی نور
وحی و
رسالت را می‌دیدم و بوی
نبوت را استشمام می‌کردم.»
امام (صلوات‌الله‌علیه) در رابطه با قیامت فرموده است:
«وَ تَذِلُّ الشُّمُّ الشَّوامِخُ وَالصُّمُّ الرَّواسِخُ» «در آن کوه‌های بلند و سر به فلک کشیده و صخره‌های ثابت و محکم ذلیل می‌شوند و خرد می‌گردند.»
«
اشُمّ»
مرتفع و بالا رفته، جمع آن «
شُمّ» است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) در
خطبه ۹۰ از این واژه استفاده کرده است:
«الشُّمِّ مِنْ صَياخيدِها» «قلّه‌هاى بزرگ و سر بر (فلك) كشيده »
«
مَشام» محل بوئیدن و بوئیدن در
خطبه ۱ نیز آمده است.
این واژه پنج مورد در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شمم»، ج۲، ص ۶۱۵.
