• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شَقیّ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





شَقِىّ: (فَمِنْهُمْ شَقِىٌّ وَ سَعِيْدٌ)
«شَقِىّ» از مادّه‌ «شقاوت» به معناى فراهم بودن اسباب گرفتارى، مجازات و بلا است، و «شَقِىّ» به كسى گفته مى‌شود كه اسباب گرفتارى، بلا و مجازات براى خود فراهم مى‌سازد و بعضى آن را به كسى كه قبول نصيحت نمى‌كند تفسير كرده‌اند و پيدا است كه اين دو معنا از هم جدا نيست.



ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با شَقِىّ:

۱.۱ - آیه ۱۰۵ سوره هود

(يَوْمَ يَأْتِ لاَ تَكَلَّمُ نَفْسٌ إِلاَّ بِإِذْنِهِ فَمِنْهُمْ شَقِيٌّ وَسَعِيدٌ) (آن روز كه قیامت و زمان مجازات فرارسد، هيچ كس جز به اجازه او سخن نمى‌گويد گروهى از آن‌ها بدبختند و گروهى سعادتمند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: سعادت و شقاوت مقابل هم هستند، چه، سعادت هر چيزى عبارت است از رسيدنش به خير وجودش، تا به وسيله آن، كمال خود را دريافته و در نتيجه متلذذ شود و سعادت در انسان كه موجودى است مركب از روح و بدن عبارت است از رسيدن به خيرات جسمانى و روحانى‌اش و متنعم شدن به آن و شقاوتش عبارت است از نداشتن و محروميت از آن. پس سعادت و شقاوت به حسب اصطلاح علمى از قبيل عدم و ملكه است. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)

۱.۲ - آیه ۳۲ سوره مریم

(وَبَرًّا بِوَالِدَتِي وَلَمْ يَجْعَلْنِي جَبَّارًا شَقِيًّا) (و مرا نسبت به مادرم نيكوكار قرار داده و جبّار و عصيانگر قرار نداده است.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: جبار كسى را گويند كه جور خود را به مردم تحميل كند، ولى خودش جور مردم را تحمل نكند و از ابن عطاء نقل شده كه جبار آن كسى است كه خير خواه نباشد و شقى آن كسى است كه پذيراى خير خواهى ديگران نباشد. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)


۱. هود/سوره۱۱، آیه۱۰۵.    
۲. مریم/سوره۱۹، آیه۳۲.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۳، ص۸۵.    
۴. ابن فارس، احمد، معجم مقائیس اللغة، ج۳، ص۲۰۲.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۹، ص۲۸۲.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۳، ص۶۷.    
۷. هود/سوره۱۱، آیه۱۰۵.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۲۳۳.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۲۱.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۱۸.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۱۲۵.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۲۹۶.    
۱۳. مریم/سوره۱۹، آیه۳۲.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۳۰۷.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۶۲.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۴۷.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۱۶۵.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۷۹۳.    



شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «شَقِیّ»، ص۳۱۷.    






جعبه ابزار