شَفْع (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شَفْع (بر فتح شین و سکون فاء)، یکی از
مفردات نهج البلاغه به معنای منضمّ و ضمیمه کردن چیزی به چیز دیگر است.
حضرت علی (علیهالسلام) درباره
قرآن مجید و
توبه از این واژه استفاده نموده است.
شَفْع و
شَفاعَت به معنای منضمّ و ضمیمه کردن چیزی به چیز دیگر آمده است. «
الشفع: ضمّ شیء الی مثله» و نیز آمده: «
شفع العدد: اضاف الی الواحد ثانیا»
شفاعت و واسطه بودن را از آن جهت
شفاعت گفتهاند که
شفاعتکننده خواهش خویش را به
ایمان و عمل ناقص طرف ضمیمه میکند و هر دو مجموعاً پیش
خدا اثر میکند.
برخی از مواردی که در «
نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) درباره قرآن مجید فرموده است:
«وَاعْلَمُوا أَنَّ هذَا الْقُرْآنَ... وَاعْلَمُوا أَنَّهُ شَافِعٌ مُشَفَّعٌ، وَ قَائِلٌ مُصَدَّقٌ، وَ أَنَّهُ مَنْ شَفَعَ لَهُ الْقُرْآنُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ شُفِّعَ فِيهِ»؛
«بدانيد قرآن،
شفاعت كنندهاى است كه شفاعتش مورد
قبول و گويندهاى است كه سخنش
مقبول است. كسی كه قرآن در
روز قیامت براى او
شفاعت كند مشمول
شفاعت مىشود».
«
تشفیع»
قبول شفاعت است «
شفع شفاعة فشفَّعته قبلت شفاعته».
امام (صلواتاللهعلیه) درباره توبه فرموده است:
«لاَ شَفِيعَ أَنْجَحُ مِنَ التّوْبَةِ»؛
«هيچ
شفيعى نجاتبخشتر از توبه نیست».
امام (صلواتاللهعلیه) درباره
شفاعت كننده فرموده است:
«الشَّفِيعُ جَنَاحُ الطَّالِبِ»؛
«
شفاعتكننده بال و پَرِ طلب كننده است».
همچنین امام (صلواتاللهعلیه) درباره مسئله
شفاعت روز قیامت فرموده است:
«في يَوْم تَشْخَصُ فِيهِ الاَْبْصَارُ... فَلاَ شَفِيعٌ يَشَفَعُ، وَلاَ حَمِيمٌ يَنْفَعُ»؛
«(در آن روز) نه
شفيعى وجود دارد كه
شفاعت كند و نه دوستى كه سودى بخشد».
این واژه ده مورد در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شفع»، ج۲، ص۶۰۴.