شَوْل (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شَوْلِ (به فتح شین و کسر لام) یکی از
مفردات نهج البلاغه به معنای بالا بردن و بالا رفتن است.
حضرت علی (علیهالسلام) در مقام
نصیحت و
فتنه اقوام از این واژه استفاده نموده است.
شَوْلِ به معنای بالا بردن و بالا رفتن آمده است. «
شالت الناقه بذنبها» شتر دم خود بلند کرد و دم بلند شد.
اشاله: بلند کردن.
شائله: ناقهای که هفت ماه از حاملگی یا زادن آن گذشته و پستانش بالا آمده است، جمع آن
شول (مثل قول) است بر غیر قیاس.
برخی از مواردی که در
نهج البلاغه استفاده شده به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) در مقام نصیحت فرموده است:
«فَكَأَنَّكُمْ بَالسَّاعَةِ تَحْدُوكُمْ حَدْوَ الزَّاجِرِ بِشَوْلِهِ»؛
«گویا پایان زندگی
جهان، شما را به پیش میراند، همانگونه که ساربان شتران را به سرعت میراند».
امام (صلواتاللهعلیه) درباره فتنهها فرموده است:
«وَ اسْتَرَاحَ قَوْمٌ إِلَى الْفِتَنِ، وَ أَشَالوا عَنْ لَقَاحِ حَرْبِهِمْ»؛
«گروهی (از ضعیف الایمانها) به خاطر راحتی به این فتنهها پیوستند و دست از مبارزه در راه
حق کشیدند».
در برخی نسخهها «اشتالوا» است یعنی بلند شدند و خود را کنار کشیدند و شاید به معنی اعراض باشد.
این واژه فقط دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شوک»، ج۲، ص۶۲۱.