• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شهق (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




شَهِق (به فتح شین و کسر هاء) و شَهیق (به فتح شین)، از واژگان‌ قرآن کریم و به معنای ارتفاع و به‌درون کشیدن نفس است.



شَهِق و شَهیق به‌درون کشیدن نفس است، چنانکه زفیر خارج کردن آن (باز دم) است.
[۲] شرتونی، سعید، اقرب الوارد، ماده شقاق.
در الصحاح آن‌را به قولی نسبت داده است‌. (فَاَمَّا الَّذِینَ شَقُوا فَفِی النَّارِ لَهُمْ فِیها زَفِیرٌ وَ شَهِیقٌ‌)

زفیر و شهیق هر دو اسم صوت و صدای مردم‌ اندوهناک است که هنگام نفس کشیدن و باز دم شنیده می‌شود.
درباره صدای جهنّم آمده‌ (اِذا اُلْقُوا فِیها سَمِعُوا لَها شَهِیقاً وَ هِیَ تَفُورُ) ایضا آمده‌ (سَمِعُوا لَها تَغَیُّظاً وَ زَفِیراً) ممکن است منظور تشبیه صدای جهنّم به صدای انسان باشد، یعنی صفیر جهنّم آنگاه که به شدت مشتعل گردد مانند صدای زیر و بم‌ اندوهناکان است. به هر حال منظور از هر دو، صفیر و صدای جهنّم است. جهنّم ذی شعور و عاقل است.
اصل شهق به معنی ارتفاع می‌باشد. جبل شاهق به معنی کوه بلند است «شَهِقَ‌ یَشْهَقُ‌: ارتفع».


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۴، ص۸۷-۸۸.    
۲. شرتونی، سعید، اقرب الوارد، ماده شقاق.
۳. راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۴۶۸.    
۴. جوهری، الصحاح‌ تاج اللغة و صحاح العربیه، ج۴، ص۱۵۰۵.    
۵. هود/سوره۱۱، آیه۱۰۶.    
۶. شیخ طبرسی، مجمع البیان، ج۵، ص۳۳۳.    
۷. ملک/سوره۶۷، آیه۷.    
۸. فرقان/سوره۲۵، آیه۱۲.    
۹. فخرالدین طریحی، مجمع البحرین تحقیق الحسینی، ج۵، ص۱۹۷.    
۱۰. جوهری، الصحاح‌ تاج اللغة و صحاح العربیه، ج۴، ص۱۵۰۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «شهق»، ج۴، ص۸۷-۸۸.    






جعبه ابزار