شَرّ (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شَرّ (به فتح شین و تشدید راء) یکی از
مفردات نهج البلاغه به معنای بد و
ضرر است.
حضرت علی (علیهالسلام) در تعریف
خیر و
شر از این واژه استفاده نموده است.
شَرّ به معنای بد و ضرر آمده است.
راغب اصفهانی گوید: شرّ آن است که همه از آن اعراض میکنند. به عکس خیر.
طبرسی مینویسد: خیر نفع خوب و شرّ ضرر قبیح است.
برخی از مواردی که در «نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) در
حکمت ۳۷۷ برای تعریف خیر و شر فرموده:
«ما خَيْرٌ بِخَيْر بَعْدَهُ النّارُ وَ ما شَرٌّ بِشَرٍّ بَعْدَهُ الْجَنَّةُ.» «خوبى كه بعد از آن آتش
جهنم هست خوب نيست و بدى كه بعد از آن
بهشت هست بد نيست.»
اقربالموارد آمده: شرّ در «فلان شرّ الناس»
اسم تفضیل است که همزه آن در اثر کثرت استعمال حذف شده است. بنابراین در
حکمت ۴۶۹ که فرموده:
«شَرُّ الاْخْوانِ مَنْ تُكُلِّفَ لَهُ.» «بدترين برادران و رفقا كسى است كه انسان در پذيرایى او به زحمت انداخته شود.»
«شرّ» اسم تفضیل است. «شریر» مضرّ، مفسد و ظالم، جمع آن اشرار و شرار است.
این ماده در موارد زیادی در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شر»، ج۲، ص۵۹۰.