مقومات استعمال
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مقوّمات استعمال به شروط تحقق
استعمال اطلاق میشود.
مقوّمات استعمال، به آن دسته از شروط اساسی گفته میشود که قوام استعمال به آنها بستگی دارد و بدون آنها، استعمال محقق نمیشود.
این شروط عبارت است از:
۱. لزوم صلاحیت داشتن لفظ برای دلالت بر معنا. این صلاحیت، یا ناشی از
وضع واضع است همانند
استعمال حقیقی یا ناشی از پذیرش
طبع سلیم همانند
استعمال مجازی الفاظ، بر اساس دیدگاه برخی از اصولیها و یا ناشی از مناسبت ذاتی میان لفظ و معنا همانند دلالت شخص لفظ بر نوعش؛
۲. لزوم وجود تغایر میان مستعمل و
مستعمل فیه ، زیرا لفظ، دال و معنا، مدلول است و اتحاد دال و مدلول
محال میباشد؛
۳. لزوم لحاظ لفظ و معنا، به گونهای که در جانب معنا، لحاظ استقلالی و در جانب لفظ، لحاظ آلی باشد؛
۴. لزوم احضار حیثیت مصحح استعمال در
ذهن مستعمل، که در استعمال حقیقی، وضع، و در استعمال مجازی، وضع و علاقه است؛
۵. لزوم وضع لفظ برای معنا، یا به
وضع شخصی چنان که در استعمال حقیقی است و یا به
وضع نوعی (چنان که) در استعمال مجازی است.
فرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۸۶، برگرفته از مقاله «مقوّمات استعمال».