• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شرط ابتدایی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



شرط ابتدایى تعهد و قرارى است که مستقل و جدا از عقد می‌باشد و در مقابل شرط ضمن عقد قرار دارد. از آن در باب تجارت و به مناسبت در برخى بابهاى دیگر، همچون حج و قضاء سخن گفته‏اند.




شرط ابتدایى عبارت است از تعهد و قرارى که مستقل و جدا از عقد باشد، نه ضمن آن.
[۱] الشروط او الإلتزامات التبعیة فى العقود ج۱، ص۱۶۷.




در اینکه چنین تعهداتى در واقع شرط هستند یا نه، اختلاف است.
[۳] کتاب البیع (امام خمینى) ج۱، ص۱۳۶-۱۳۷.
بنابر قول دوم، تعهدى که ضمن عقد نباشد شرط به شمار نمى‏رود، هرچند به طور مجاز عنوان شرط بر آن اطلاق گردد. در حقیقت چنین تعهدى وعده به شمار مى‏رود.
[۵] مبانى العروة (المضاربة) ص۴۲-۴۳.
[۷] حاشیة المکاسب (یزدى) ج۲، ص۱۰۶.
[۸] مهذب الأحکام ج۱۷، ص۲۳۶.





۳.۱ - وفا به شرط ابتدایی


بنابر قول مشهور، وفا کردن به شرط ابتدایى واجب نیست.
[۱۰] کتاب الحج (شاهرودى) ج۱، ص۱۶۰-۱۶۱.
بر این قول ادعاى اجماع نیز شده است؛
[۱۱] کشف اللثام ج۷، ص۲۸۴.
[۱۳] حاشیة المکاسب (یزدى) ج۲، ص۱۱۷-۱۱۸.
لیکن برخى وفا به شرط ابتدایى را نیز واجب دانسته‏اند.



 
۱. الشروط او الإلتزامات التبعیة فى العقود ج۱، ص۱۶۷.
۲. کتاب المکاسب ج۶، ص۱۱.    
۳. کتاب البیع (امام خمینى) ج۱، ص۱۳۶-۱۳۷.
۴. کتاب المکاسب ج۶، ص۱۱-۱۲.    
۵. مبانى العروة (المضاربة) ص۴۲-۴۳.
۶. مصباح الفقاهة ج۲، ص۱۴۲.    
۷. حاشیة المکاسب (یزدى) ج۲، ص۱۰۶.
۸. مهذب الأحکام ج۱۷، ص۲۳۶.
۹. کتاب المکاسب ج۶، ص۵۵-۵۶.    
۱۰. کتاب الحج (شاهرودى) ج۱، ص۱۶۰-۱۶۱.
۱۱. کشف اللثام ج۷، ص۲۸۴.
۱۲. ریاض المسائل ج۱۰، ص۲۹۱.    
۱۳. حاشیة المکاسب (یزدى) ج۲، ص۱۱۷-۱۱۸.
۱۴. القضاء فی الفقه الإسلامی، ص۱۶۱.    



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۶۴۰.    


رده‌های این صفحه : بیع | شروط متعاقدین | فقه




جعبه ابزار