• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شحن (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





شَحَن (به فتح شین و حاء) یکی از واژگان قرآن کریم به معنای پر کردن است. این واژه سه بار در قرآن به کار رفته است.



شَحَن به معنای پر کردن است. «شَحَنَ‌ السَّفِینَةَ شَحْناً: مَلَاَهَا» و مشحون به معنای پر شده است.
شحناء عداوتی است که نفس از آن پر شده است. «اُشْحِنَ‌ لِلْبُکَاءِ» نفسش از گریه پر شده است.


(فَاَنْجَیْناهُ وَ مَنْ مَعَهُ فِی الْفُلْکِ‌ الْمَشْحُونِ‌) «نوح و کسانی را که با او بودند در کشتی پر شده نجات دادیم.»
(وَ آیَةٌ لَهُمْ اَنَّا حَمَلْنا ذُرِّیَّتَهُمْ فِی الْفُلْکِ‌ الْمَشْحُونِ‌) راجع‌ به این آیه در «ذرء» سخن گفته شده است. مراد از فلک مشحون کشتی نوح است، بقولی مراد مطلق کشتی است. قول اول بعید است.
ناگفته نماند در آیات قبل آمده‌ (وَ آیَةٌ لَهُمُ الْاَرْضُ الْمَیْتَةُ...) (وَ آیَةٌ لَهُمُ اللَّیْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهارَ...) (وَ آیَةٌ لَهُمْ اَنَّا حَمَلْنا ذُرِّیَّتَهُمْ...) اگر مراد از «آیه» در این آیات علائم ربوبیت و توحید باشد، آن وقت مراد از فلک مشحون مطلق کشتی است و کاملا قابل فهم است و اگر غرض آیات معاد باشد، تطبیق آن تا حدّی مشکل است، ولی ظاهر آیات نشان می‌دهد که علائم ربوبیت و تدبیر مراد است.


مشحون سه بار در قرآن آمده است: اولی درباره کشتی نوح، دومی مطلق کشتی، سومی کشتی یونس است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۴، ص۹.    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۴۴۷.    
۳. شعراء/سوره۲۶، آیه۱۱۹.    
۴. یس/سوره۳۶، آیه۴۱.    
۵. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۴.    
۶. شعراء/سوره۲۶، آیه۱۱۹.    
۷. یس/سوره۳۶، آیه۴۱.    
۸. صافات/سوره۳۷، آیه۱۴۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «شحن»، ج۴، ص۹.    






جعبه ابزار