• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شَحْم (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





شَحْم (به فتح شین و سکون حاء) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای پیه است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در توصیف انسان از این واژه استفاده نموده است.



شَحْم به معنای پیه آمده است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - بِشَحْمٍ - حکمت ۴ (در وصف انسان)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در وصف انسان فرموده:
««اعْجَبُوا لِهَذَا الْإِنْسَانِ یَنْظُرُ بِشَحْمٍ وَ یَتَکَلَّمُ بِلَحْمٍ وَ یَسْمَعُ بِعَظْمٍ وَ یَتَنَفَّسُ مِنْ خَرْمٍ»؛
«تعجب کنید از این انسان که با پیه‌ای نگاه می‌کند و با تکه گوشتی سخن می‌گوید و با استخوانی می‌شنود و با لوله و شکافی نفس می‌کشد».منظور آن حضرت ظاهر امر و درک عوام است و یا نظرش توجه دادن به قدرت خدا می‌باشد.

۲.۲ - شَحْمَتَکُمْ - خطبه ۱۱۵ (درباره آمدن حجاج)

همچنین امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره آمدن حجاج بن یوسف فرموده:
««أَمَا وَ اللَّهِ لَیُسَلَّطَنَّ عَلَیْکُمْ غُلاَمُ ثَقِیفٍ الذَّیَّالُ الْمَیَّالُ یَأْکُلُ خَضِرَتَکُمْ وَ یُذِیبُ شَحْمَتَکُمْ إِیهٍ أَبَا وَذَحَهَ»؛
«آگاه باشید! به خدا سوگند! جوانکی از طایفه «بنی ثقیف» که متکبّر و هوسباز است بر شما مسلّط می‌شود، اموال و کشت‌زارهای سرسبز شما را می‌بلعد و نیرو و قدرت شما را می‌گیرد. ‌ای «ابا وذحه» (ای حجّاج)! بر فشارت بیفزا! (و از این مردم ناسپاس انتقام بگیر)».
این واژه دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۵۸۴.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۶، ص۹۸.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۷۷۰، حکمت ۴.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۵۳، خطبه ۳.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۷۰، حکمت۸.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۳۵.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۱۱.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۱۲.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۲، ص۷۳.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۲۱.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج، ص.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۷۰، خطبه ۱۱۵.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۲۹، خطبه ۱۱۴.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۷۴، خطبه۱۱۶.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۵۷.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۹۰.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۹۱.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۱۵۹.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۹۴.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۷۸.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شحم»، ج۲، ص۵۸۴.    






جعبه ابزار