شتر در قرآن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شتر در
زبان عربی اسامی متعددی دارند، در
قرآن نیز به چند نام از آن اسم برده شده است.
نامهای شتر در قرآن به شرح زیر است:
ابل بکسر الف به معنی مطلق شتر است اعم از
نر و
ماده و از هر جنس که باشد و لفظ آن مفرد است و
دلالت بر جنس دارد.
«ا فلا ینظرون الی الابل کیف خلقت؛
آیا آنان به شتر نمینگرند که چگونه آفریده شده! »
جمل به معنای شتر نر و طناب
کشتی میباشد. در
صحاح اللغه آنرا مطلق شتر گفته و نر بودنش را از
فراء نقل کرده است.
«... و لا یدخلون الجنة حتی یلج الجمل فی سم الخیاط و کذلک نجزی المجرمین؛
و آنها هرگز به
بهشت درنمی آیند تا شتر نر در سوراخ
سوزن فرو رود. و این چنین ما گنهکاران را
کیفر میدهیم.»
ناقة به معنای
شتر ماده هفت بار در
کلام الله مجید آمده و همه در باره
حضرت صالح (علیهالسّلام) است.
«... هذه ناقة الله لکم آیة فذروها تاکل فی ارض الله... ؛
این ماده شتر خداست که برای شما نشانهای (از
توحید و
قدرت و
رحمت او) است، ...»
بعیر به معنای مطلق شتر است اعم از نر و ماده، چنانکه جمل شتر نر و ناقه شتر ماده است. این کلمه فقط دو بار در
قرآن آمده است.
«... و لمن جاء به حمل بعیر... ؛
گفتند: پیمانه
شاه را گم کردهایم و برای هر کسی که آن را بیاورد بار یک شتر (
جایزه یا
حق الجعالة) خواهد بود و (من جارزننده) خودم آن را ضامنم.»
هیم جمع اهیم و مؤنث آن هیماء است و آن شتر
تشنه را گویند که از
آب سیر نمیشود البته در اثر عروض مرض
عطش.
«فشاربون شرب الهیم؛
پس همانند شتران عطش زده مینوشید.»
عشار مراد از عشار مطلق حامله است اما بعضی آن را به معنای شتر
حامله دانستهاند.
«و اذا العشار عطلت؛
و آن گاه که شتران
آبستن ده ماهه (با ارزشترین
مال آن عصر) رها و بی صاحب مانند.»
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۲، ص۲۴۸، برگرفته از مقاله «حیوان».