شاه عباس مجموعه اسناد و مکاتبات تاریخی (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شاه عباس، مجموعه اسناد و مکاتبات تاریخی همراه با یادداشت‌های تفصیلی
اثر عبدالحسین نوایی است که کتاب مشتمل است، بر آخرین
اسناد و مدارک سیاسی و دیپلماتیک که در فاصله چهل و دو
سال سلطنت پر حادثه
شاه عباس کبیر با ممالک بزرگ آسیا و اروپا مبادله شده است.
کتاب شامل یک پیش گفتار و غلطنامه است و سپس در سه بخش تقسیم یافته است. مکاتبات
شاه عباس با سلاطین عثمانی، مکاتبات
شاه عباس و اروپائیان و مکاتبات
شاه عباس با سلاطین هند.
مولف درباره محتوای نامه‌های ذکر شده در کتاب می‌نویسد: «بحث درباره محتوای نامه‌های وی زمانی درازتر و وقتی بیشتر می‌خواهد. چه در این کتاب نظر من بر آن بود که این اسناد مبادله شده را یک جا جمع آورم و
علت این مکاتبات را بیان کنم، نه آن که به محتوای این نامه‌ها بپردازم. با این همه از ذکر این نکته ناگزیرم که با اندک دقتی می‌توان دریافت که نیاکان ارجمند ما تا چه اندازه با
دقت و ظرافت این نامه‌های سیاسی را تهیه کرده و چگونه در زیر پوشش تعارفات دیپلوماتیک، همه منظورات خویش را برای حفظ این
آب و
خاک و منافع مردم آن بیان داشته‌اند...»
می‌دانیم که در نوشته‌های سیاسی انتخاب کلمات و طرز جمله بندی و نحوه ادای مقصود بسیار مهم است و به همین جهت است که قائم مقام ثانی
میرزا ابوالقاسم فراهانی در نامه خود به
میرزا محمدعلی آشتیانی بدو توصیه می‌کند که از «زور میرزائی» در تنظیم قرارداد با دولت عثمانی استفاده کند.
بدین گونه بود که کشور
ایران در آن روزگار به
قدرت و
ثروت در سراسر
جهان شناخته گردید و
شاه عباس کبیر، به جای کشوری شکست خورده که از دست
پدر خویش تحویل گرفته بود، کشوری نیرومند و
توانگر بر جای گذاشت، گسترده از
قندهار تا
بغداد و از گرجستان تا
بحرین و هرمز در
خلیج فارس .
به این معنا که
شاه عباس نه تنها سرزمین هائی را که دشمنان ایران در
زمان پدرش گرفته بودند، از دست آنان بیرون کشید، بلکه بر سرزمین‌هایی هم که در
زمان سلطنت اجدادش
شاه اسماعیل و
شاه طهماسب از ایران جدا شده بود، (مثل بغداد و هرمز) چنگ انداخت و سرانجام قندهار را نیز از دست گورکانیان
هند به درآورد.
این کتاب ششمین دفتر است، از مجموعه کتبی که بر اساس اسناد و مدارک سیاسی دست اول که توسط مولف تهیه شده است.
اینک دفتر ششم در شرح روابط
شاه عباس کبیر با دولت عثمانی در زمان سلطان احمد خان و سلطان عثمان خان و سلطان مصطفی خان و یکی دو سال اول پادشاهی سلطان مراد خان چهارم و همچنین روابط
شاه عباس با ممالک اروپائی و آسیائی و بدین دفتر
اسناد و
مدارک سیاسی مربوط به
شاه عباس کبیر پایان می‌پذیرد.
فهرست‌های پایانی کتاب شامل جای، نام‌های کسان و کتاب می‌باشد.
نرم افزار تاریخ اسلامی ایران، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
