سید محمد موسوی بجنوردی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیت‌الله دکتر سید محمد موسوی بجنوردی در سال ۱۳۲۲ در نجف اشرف متولد شد ایشان تحصیلات علوم حوزوی و دینی خود را در ایران و نجف اشرف به انجام رساندند.وی به مدت ۳۰ سال در محضر استادان درجه اول فقه و اصول و فلسفه از جمله مرحوم امام خمینی است.
« سيد محمد موسوى بجنوردى» فرزند
سید حسن بجنوردی در سال ۱۳۲۲ ش در نجف اشرف متولد شد. تحصيلات
علوم حوزوی و دينى خود را در
ایران و
نجف اشرف به انجام رساند. وى به مدت ۳۰ سال از محضر استادان درجه اول حوزه،
فقه و
اصول و
فلسفه آموخت. وى كه دروس جديد و حوزوى را با هم مى‌خواند در ۱۸ سالگى
کفایتین را به پايان رساند و در سال ۱۳۴۰ ش درس خارج را نزد پدر بزرگوار خود و آيت الله
سید محسن حکیم گذراند.
پس از تبعيد
امام خمینی ( ره) به نجف اشرف در بهار ۱۳۴۴ ش يكى از شاگردان هميشگى دروس ايشان در تمام ۱۴ سال اقامتشان و
سید محمد موسوی بجنوردی بود. وى در اين مدت در مسجد جامع نجف اشرف( هندى) رسائل و مكاسب و كفايتين را به
زبان عربى براى شيعيان كشورهاى
عرب زبان همچون
عراق ،
لبنان ،
سوریه و
مصر تدريس مى‌كردند كه شاگردان ممتازى همچون
سید عباس موسوی و
شیخ راغب حرب از شهداى برجسته
حزب الله لبنان از شاگران وى به شمار مى‌روند.
رابطه استاد و شاگردى بين امام خمينى( ره) و وى باعث شد كه پس از مراجعت امام از نجف به پاريس وى نيز حضرت امام را همراهى كردند.
پس از پيروزى انقلاب اسلامى به ايران آمدند و در سال ۱۳۵۹ ش به دستور امام( ره)، دادگاه عالى قضا را راه‌اندازى كرد. ايشان از سال ۱۳۶۰ ش به مدت دو دوره تا سال ۱۳۶۸ ش به عضويت شوراى عالى قضايى درآمدند كه تا ارتحال حضرت امام و تغيير در قانون اساسى كه منجر به حذف شوراى عالى قضايى شد ادامه داشت.
همزمان با اين فعاليت‌هاى اجتماعى و امور اجرائى كار تدريس و تحقيق در دانشكده‌هاى حقوق دانشگاههاى شهيد بهشتى، تربيت مدرس، الهيات تهران را دنبال كردند و در سال ۱۳۶۸ ش به رتبه دانشيارى و سال ۱۳۸۲ ش به رتبه استادى رسيدند. ايشان از سال ۱۳۷۱ ش عضو هيئت علمى و رياست گروه الهيات دانشگاه تربيت معلم بودند و همچنين رئيس گروه الهيات و رشته حقوق و علوم سياسى اين دانشگاه مى‌باشند. در ضمن او با دانشگاه‌ها و مراكز خارج از كشور از قبيل دانشكده حقوق دانشگاه محمد الخامس مراكش، دانشگاه سن ژوزف لبنان، و الازهر و عين الشمس نيز همكارى داشته است.
عضو شورای علمی
دایرة المعارف بزرگ اسلامی از ۱۳۶۸-۱۳۷۰؛ از ۱۳۸۱تاکنون (۱۳۹۳)
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت معلم: از ۱۳۷۱
رئیس گروه الهیات و رشتۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تربيت معلم
مدرس درس خارج فقه و اصول در حوزه علميۀ تهران
مدرس مدعو در دانشگاه‌های شهيد بهشتی؛ تربيت مدرس؛ دانشکده الهيات دانشگاه تهران؛ دانشگاه امام صادق (ع)؛ دانشگاه شهید بهشتی آزاد، پژوهشکدۀ امام خمینی (س)، دانشگاه انقلاب اسلامی و موسسۀ عالی بانکداری ایران.
ایشان دارای آثار علمی فراوانی اعم از کتاب، مثاله و مصاحبه می باشد.
استصحاب: شرح کفاية الاصول آخوند خراسانی، تهران، مجمع علمی فرهنگی مجد، ۱۳۸۷.
اندیشه های حقوقی حقوق خانواده ، تهران، مجمع علمی فرهنگی مجد، ۱۳۸۶.
انديشه‌های حقوقی، حقوق مدنی و کيفری، تهران، مجمع علمی فرهنگی مجد، بی‌تا.
عقد ضمان، پژوهشکدۀ امام خمينی (س)، ۱۳۸۰.
علم اصول، نشر عروج، ۱۳۷۹.
فروع علم اجمالی صلاة، تهران، مجمع علمی فرهنگی مجد، ۱۳۸۹.
قواعد فقهیة ، نشر ميعاد، ۱۳۷۲.
مجموعه مقالات فقهی ، حقوقی و اجتماعی، پژوهشکده امام خمينی (س)، ۱۳۸۰.
مصادر التشریع عند الامامیة و السنة ، پژوهشکده امام خمينی (س)، ۱۳۸۲.
مقالات اصولی ، تهران، اميرکبير، ۱۳۷۱.
"خشونت نسبت به زنان از منظر دين"، بازتاب انديشه، مرداد ۱۳۸۴، شاره ۶۴.
" بررسی فقهی و حقوقی و حدود مسئولیت مدنی و کیفری ناقلین ایدز با رویکردی بر نظریات حضرت امام خمینی (س)"، نامه الهيات، دانشگاه آزاد تهران واحد شمال، تابستان ۱۳۸۷، شماره ۳.
قاعدۀ اقدام"، ديدگاههای حقوقی، ۱۳۷۵، شماره ۲.
"جايگاه عرف در حقوق بين الملل و حقوق اسلام"، فصلنامه علمی پژوهشی متين، ۱۳۸۱، شماره‌های ۱۵ و ۱۶.
"کودک آزاری"، نشريه حقوق و علوم سياسی دانشگاه تربيت مدرس، تابستان ۱۳۸۶، شماره ۳.
"بررسی و فقهی و حقوقی حق تأليف با رويکردی به آراء امام خمينی (س)"، فصلنامه علمی پژوهشی متين، ۱۳۸۷، شماره ۴۱؛
"حقوق شهروندی از نگاه امام خمينی (ره)"، (با همکاری محمد مهريزی ثانی) پژوهشنامه متين، زمستان ۱۳۹۲، سال پانزدهم، شماره ۶۱.
"شبيه‌سازی انسان از منظر دين"، (با همکاری اعظم سقازاده)، نامه الهيات، پاييز ۱۳۸۹، شماره ۱۲.
"دربارۀ جاسوسی و خيآنت به کشور"، آيين، شهريور ۱۳۸۹، شماره‌های ۳۰ و ۳۱.
"جرم سياسی در حقوق کيفری اسلام"، بهمن و اسفند ۱۳۸۸، شماره‌های ۲۶ و ۲۷.
"نقش حسن نيت در عقود و قراردادها در فقه و حقوق"، حقوق و علوم سياسی، بهار ۱۳۸۶، شماره ۲.
"همانندسازی با هدف درمان ناباروری"، حقوق عمومی، اسفند ۱۳۸۵، شماره ۲.
"ارث زن از شوهر با رويکردی بر نظرات حضرت امام خمينی (ره)"، پژوهشنامه متين، بهار ۱۳۸۵، شماره ۳۰.
"مسئوليت کيفری و مدنی پزشک"، پژوهشنامه متين، بهار ۱۳۸۱، شماره ۱۴.
"فهم عرفی در اصول لفظيه و هرمنوتيک"،
زبان و ادبيات فارسی، پاييز ۱۳۸۰، شماره ۳۴.
"فقه مقارن و اجتهاد در عصر حاضر"، مطالعات تقريبی مذاهب اسلامی، زمستان ۱۳۸۷، شماره ۱۴.
"يادگار امام و نظام اسلامی: نقش او در حفظ نظام ناگفته مانده است"، شاهد ياران، فروردين ۱۳۸۶، شماره ۱۷.
"سيرۀ سياسی امام: عمل خلاف شرع امام را مضطرب و حتی وحشتزده می‌کرد"، شاهد ياران، خرداد ۱۳۸۵، شماره ۷.
"گذرگاه عافيت"، ضمي»ه خردنامه همشهری، بيست و پنج آبان ۱۳۸۴، شماره ۷۶.
"ذانی و عرضی در انديشۀ امام خمينی (ره)"، ضميمه خردنامه همشهری، يازده خرداد ۱۳۸۴، شماره ۵۱.
"قرآن و راهکارهای پاسخگويی به احکام نوپيدای فقهی"، گلستان قرآن، نيمه دوم شهريور ۱۳۸۳، شماره ۱۸۲.
"حقوق زنان"، پژوهشگاه متين، تابستان و پاييز ۱۳۸۳، شماره ۲۳.
"اجتهاد شورايی"، (ميزگرد) پژوهشنامه متين، پاييز ۱۳۸۲، شماره ۲۰.
"گستردگی فقه و بيآن مصاديق آن"، پژوهشنامه متين، تابستان و پاييز ۱۳۸۱، شماره‌های ۱۵ و ۱۶.
"شغلهای ممنوع"، حقوق زنان، فروردين ۱۳۸۱، شماره ۲۱.
برگزيده سال ۱۳۸۴ در همايش پنجم چهره‌های ماندگار جمهوری اسلامی ايران
نرم افزار جامع اصول فقه، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی
مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی
