سِحْر (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سِحْر: (وَ جآؤُ بِسِحْرٍ عَظيم)«سِحْر»- همان گونه كه در جلد اول تفسير«نمونه»، ذيل آيه ۱۰۲ گفته‌ايم- در اصل به معناى خدعه، نيرنگ، شعبده و تردستى است، گاهى نيز به معناى هر چيزى كه عامل و انگيزه آن نامرئى و مرموز باشد، آمده است.
بنابراين، افرادى كه با استفاده از سرعت حركات دست و مهارت در جا به جا كردن اشياء، مطالب را به صورت خارق‌العاده، جلوه‌گر مى‌سازند. (كسانى كه با استفاده از خواص شيميايى و فيزيكى مرموز مواد مختلف، آثار خارق‌العاده‌اى به مردم نشان مى‌دهند همه در عنوان
ساحر داخل هستند).بر اين اساس، واژه «
سحر» (بر وزن شعر) به چيزى گفته مى‌شود كه چهره حقایق را مى‌پوشاند، و يا اسرار آن از ديگران پوشيده است.
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با
سِحْر:
(قَالَ أَلْقُوْاْ فَلَمَّا أَلْقَوْاْ سَحَرُواْ أَعْيُنَ النَّاسِ وَ اسْتَرْهَبُوهُمْ وَ جَاءوا بِسِحْرٍ عَظِيمٍ) (گفت: «شما بيفكنيد.» و هنگامى كه
وسايل سحر خود را افكندند، مردم را چشم‌بندى كردند و ترساندند؛ و
سحر عظيمى پديد آوردند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
سحر در اين‌جا يک نوع تصرف در حاسه انسان است، به طورى كه حاسه بيننده چيزهايى را ببيند و يا بشنود كه حقيقت نداشته باشد. استرهاب به معناى- ترساندن است، در اين آيه
خداوند سحر فرعونيان را امر عظيمى خوانده است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(وَبِالْأَسْحَارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ)و در سحرگاهان استغفار مى‌كردند.
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: يعنى در
سحرها از خداى تعالى آمرزش گناهان خود را مى‌طلبند. بعضى هم گفته‌اند: مراد از استغفار، نماز است ولى اين قول بى اشكال نيست.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «سِحْر»، ص۲۸۷.
