سُورة مُحْکَمة (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سُورة مُحْکَمة:(وَ يَخافونَ سوءَ الحِسابِ) «سُورة مُحْکَمة»•
سُورة به معنای مرتبه بلند است.
•
مُحْکَمة از مادّه «تَحْكیم» به معنی حکم و حاکم قرار دادن است.
به
عقیده بعضى از مفسران، به
سوره‌هايى اطلاق مى‌شود كه در آن مسئله
جهاد مطرح شده است، ولى دليلى بر اين
تفسیر در
دست نيست، بلكه ظاهر اين است كه گاه در مقابل آن عنوان متشابه قرار مى‌گيرد و البته آيات جهاد چون معمولا از قاطعيت فوق‌العاده‌اى برخوردار است تناسب بيشترى با مفهوم اين واژه دارد، امّا منحصر به آن نيست.
به موردی از کاربرد «
سُورة مُحْکَمة» در قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ يَقولُ الَّذينَ آمَنوا لَوْ لا نُزِّلَتْ سورَةٌ فَإِذا أُنزِلَتْ سورَةٌ مُّحْكَمَةٌ وَ ذُكِرَ فيها الْقِتالُ رَأَيْتَ الَّذينَ في قُلوبِهِم مَّرَضٌ يَنظُرونَ إِلَيْكَ نَظَرَ الْمَغْشِيِّ عَلَيْهِ مِنَ الْمَوْتِ فَأَوْلَى لَهُمْ) «كسانى كه
ایمان آورده‌اند مى‌گويند: چرا
سوره‌اى نازل نمى‌شود كه در آن فرمان جهاد باشد؟! امّا هنگامى كه
سوره‌اى محكم و روشنى نازل مى‌گردد و در آن سخنى از
جنگ است، منافقان بيمار
دل را مى‌بينى كه همچون كسى كه در آستانه
مرگ قرار گرفته به تو نگاه مى‌كنند؛ پس چه بهتر كه آن‌ها بميرند!.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
(وَ يَقولُ الَّذينَ آمَنوا لَوْ لا نُزِّلَتْ سورَةٌ ...) کلمه لولا به معناى كلمه هلا- چرا است، مى‌پرسند: چرا
سوره‌اى نازل نشد و به اين
وسیله اظهار رغبت مى‌كنند به اين‌كه
سوره‌اى جديد نازل شود و تكاليفى جديد بياورد، تا امتثالش كنند. و مراد از
سوره محكمه
سوره‌اى است كه بيانش روشن و بدون تشابه باشد. و مراد از اين‌كه فرمود: در آن
قتال ذکر شود ، اين است كه در آن به قتال امر شود.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «سورة محکمة»، ج۲، ص ۴۳۳.
