• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سُحْق (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سُحْق (به ضم سین و سکون حاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای دوری است. سَحْق (به فتح سین و سکون حاء) به معنای شدّت كوبيدن است. این کلمه سه بار در نهج‌ البلاغه آمده است.



سُحْق (به ضمّ اول) به معنای دورى است. سَحْق (به فتح اول) به معنای شدّت كوبيدن است. «سَحَقَهُ‌ سَحْقاً: دقَّهُ‌ اشدَّ الدقّ‌»


حضرت علی (علیه‌السلام) درباره لشكركشى مشركان به‌ رسول خدا فرموده: «حَتَّى أَنْزَلَتْ بِسَاحَتِهِ عَدَاوَتَهَا مِنْ أبْعَدِ الدَّارِ وَأَسْحَقِ الْمَزَارِ» «اسحق» در اين‌جا به معنى دورتر است. «تا اينكه عرب دشمنى خويش را از دورترين ديار و دورترين محل زيارت در ميدان آن حضرت فرود آورد.» (شرح‌های خطبه: )
حضرت آن‌گاه كه شنيد بعضى از اهل مدینه به شام مى‌گريزند به سهل بن حنیف عامل مدينه نوشت: «بَلَغَنِي أَنَّ رِجَالاً مِمَّنْ قِبَلَكَ يَتَسَلَّلُونَ إِلَى مُعَاوِيَةَ فَلاَ تَأْسَفْ... فَبُعْداً لَهُمْ وَسُحْقاً» «شنیدم مردانى از اطراف تو پنهانى به طرف معاویه مى‌روند، تأسف نخور... از رحمت خدا دور و كنار باشند.» (شرح‌های نامه: )
حضرت درباره کعبه فرموده است: «فَصَارَ مَثَابَةً... تَهْوِي إِلَيْهِ ثِمَارُ الاَْفْئِدَةِ مِنْ مَفَاوِزِ قِفَار سَحِيقَة وَمَهَاوِي فِجَاج عَمِيقَة» «بيت خدا محل رجوع گشت كه شتاب مى‌كند به سوى آن ارواح قلوب، از بيان‌هاى دور و از گودی‌هاى راه‌هاى طويل.» (شرح‌های خطبه: )


این کلمه سه بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۱۹.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۵، ص۱۸۳.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۲، ص۶۳۴.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۸۴، خطبه ۱۹۴.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۹۰، خطبه ۱۸۹.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۰۷، خطبه ۱۹۴.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۷۷، خطبه ۱۹۴.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۷۳.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۷۷.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۷، ص۶۰۲.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۱۷۵.    
۱۲. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۶۳.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۵۹، نامه ۷۰.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۱۴۴، نامه ۷۰.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۶۱، نامه ۷۰.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۲۱، نامه ۷۰.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۷۸.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۷۸.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۱، ص۳۶۹.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۳۹۶.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۵۲.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۶۱، خطبه ۱۹۲.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۷۱، خطبه ۱۸۷.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۹۳، خطبه ۱۹۲.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۵۷، خطبه ۱۹۲.    
۲۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۵۸.    
۲۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۷۷.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۷، ص۴۲۳.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۳۴۱.    
۳۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۵۶.    
۳۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۸۴، خطبه ۱۹۴.    
۳۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۵۹، نامه ۷۰.    
۳۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۶۱، خطبه ۱۹۲.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سحق»، ص۵۱۹.    






جعبه ابزار