سُبُل (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سُبُل: (لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا)منظور از
«سبل» در اينجا
راههاى مختلفى است كه به سوى خدا منتهى مىشود:
راه جهاد با نفس،
راه مبارزه با دشمنان،
راه علم و دانش و فرهنگ، خلاصه جهاد، در هر يک از اين
راهها سبب هدايت به مسيرى است كه به خدا منتهى مىشود. از طرفى
«سُبُل» جمع «
سَبِیل» هم به
راههاى خشكى اطلاق مىشود، هم به
راههاى دريايى،
چنان كه در بخش ۴۲
دعای جوشن کبیر مىخوانيم:
«يا مَنْ فِى الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ سَبِيْلُهُ».
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با سُبُل:
(وَ الَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ) (و آنها كه در
راه ما با خلوص نيّت جهاد كنند، قطعاً به
راههاى خود، هدايتشان خواهيم كرد؛ و به يقين
خداوند با نيكوكاران است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرماید: در اينجا خداى تعالى براى خود سبيلهايى نشان مىدهد، و
راهها هر چه باشد بالآخره به درگاه او منتهى مىشود، براى اينكه
راه را براى اين
راه مىگويند كه به سوى
صاحب راه منتهى مىشود، و آن
صاحب راه منظور اصلى از
راه است. (مثلا وقتى مىگويند اين
راه سعادت است، معنايش اين است كه: اين
راه به سوى سعادت منتهى مىشود)، پس
راههاى خدا عبارت است از طريقههايى كه آدمى را به او نزديک و به سوى او هدايت مىكند، و وقتى خود جهاد در
راه خدا هدايت باشد، قهرا هدايت به سوى سبل، هدايت روى هدايت خواهد بود، و آن وقت آيه شريفه با آيه
(وَ الَّذِينَ اهْتَدَوْا زادَهُمْ هُدىً) منطبق مىشود.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ مَهْدًا وَ جَعَلَ لَكُمْ فِيهَا سُبُلًا لَّعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ) (همان كسى كه زمين را محل آرامش شما قرار داد، و براى شما در آن
راههايى آفريد، باشد تا هدايت شويد و به مقصد برسيد.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان میفرماید: خدا آن كسى است كه زمين را براى شما طورى آفريد كه در دامن آن پرورش يابيد، آن طور كه اطفال در گهواره تربيت شده و نشو و نما مىكنند، و برايتان در زمين
راهها و بزرگراههايى درست كرد تا به وسيله آنها به سوى مقاصد خود
راه يافته و هدايت شويد.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «سُبُل»، ص۲۸۵.