سُبُل (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سُبُل: (لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا)منظور از
«سبل» در اينجا راه‌هاى مختلفى است كه به سوى خدا منتهى مى‌شود: راه جهاد با نفس، راه مبارزه با دشمنان، راه علم و دانش و فرهنگ، خلاصه جهاد، در هر يک از اين راه‌ها سبب هدايت به مسيرى است كه به خدا منتهى مى‌شود. از طرفى
«سُبُل» جمع «
سَبِیل» هم به راه‌هاى خشكى اطلاق مى‌شود، هم به راه‌هاى دريايى،
چنان كه در بخش ۴۲
دعای جوشن کبیر مى‌خوانيم:
«يا مَنْ فِى الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ سَبِيْلُهُ».
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با سُبُل:
(وَ الَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ) (و آنها كه در راه ما با خلوص نيّت جهاد كنند، قطعاً به راه‌هاى خود، هدايتشان خواهيم كرد؛ و به يقين
خداوند با نيكوكاران است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: در اينجا خداى تعالى براى خود سبيل‌هايى نشان مى‌دهد، و راه‌ها هر چه باشد بالآخره به درگاه او منتهى مى‌شود، براى اينكه راه را براى اين راه مى‌گويند كه به سوى صاحب راه منتهى مى‌شود، و آن صاحب راه منظور اصلى از راه است. (مثلا وقتى مى‌گويند اين راه سعادت است، معنايش اين است كه: اين راه به سوى سعادت منتهى مى‌شود)، پس راه‌هاى خدا عبارت است از طريقه‌هايى كه آدمى را به او نزديک و به سوى او هدايت مى‌كند، و وقتى خود جهاد در راه خدا هدايت باشد، قهرا هدايت به سوى سبل، هدايت روى هدايت خواهد بود، و آن وقت آيه شريفه با آيه
(وَ الَّذِينَ اهْتَدَوْا زادَهُمْ هُدىً) منطبق مى‌شود.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ مَهْدًا وَ جَعَلَ لَكُمْ فِيهَا سُبُلًا لَّعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ) (همان كسى كه زمين را محل آرامش شما قرار داد، و براى شما در آن راه‌هايى آفريد، باشد تا هدايت شويد و به مقصد برسيد.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: خدا آن كسى است كه زمين را براى شما طورى آفريد كه در دامن آن پرورش يابيد، آن طور كه اطفال در گهواره تربيت شده و نشو و نما مى‌كنند، و برايتان در زمين راه‌ها و بزرگراه‌هايى درست كرد تا به وسيله آنها به سوى مقاصد خود راه يافته و هدايت شويد.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «سُبُل»، ص۲۸۵.
