• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سَوْر (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سَوْر(به فتح سین و سکون واو) از واژگان نهج‌البلاغه، به معنای بالا رفتن با جهش است. از این مادّه هشت مورد در نهج‌البلاغه آمده است.
مُساوَرَة (به ضم میم و فتح واو و راء) به معنای بالا رفتن و بين الاثنين،
تُساوِر (به ضم تاء و کسر واو) به معنای بالا رفتن است.


سَوْر به معنای بالا رفتن با جهش است.
در اقرب آمده سارَ الْحائِطَ سَوْراً: عَلاه- صعد عليه همچنين است تسوّر.
مساورة بالا رفتن و بين الاثنين، تساور: نيز بالا رفتن است.


بعضی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» آمده است به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - ساوَر (خطبه ۲۱۳)

در وصف رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) فرموده: «أَرْسَلَهُ بِالضِّياءِ، وَ قَدَّمَهُ في الاصْطِفاءِ، فَرَتَقَ بِهِ الْمَفاتِقَ، وَ ساوَرَ بِهِ الْمُغالِبَ، وَ ذَلَّلَ بِهِ الصُّعوبَةَ.» «او را با نور وحى فرستاد، و در برگزيدن مقدم گردانيد، و با او شكافها (مفاسد) را مسدود كرد و او را بر غلبه كنندگان به حق بالا برد و غالب گردانيد» (شرح های خطبه:)
واقعا انسان در بهت مى‌رود از اين كلمات و تشبيهاتى كه به طور آسان به زبان حضرت ولى الله الاعظم جارى شده است.

۲.۲ - مُساوَرَة (خطبه ۹۸)

در مقام نصیحت فرموده: «أَلا فَاذْكُروا هادِمَ اللَّذّاتِ، ... عِنْدَ الْمُساوَرَةِ لِلاَْعْمالِ الْقَبيحَةِ.» «مرگ را ياد آورديد در وقت بالا رفتن براى اعمال بد.» (شرح های خطبه:)
گوئى اعمال قبيح به علت منظور بودن در طبع انسان بايد انسان به طرف آنها جهش كند

۲.۳ - تُساوِر - مُساوَرَة (خطبه ۱۹۲)

درباره تکبر فرموده: «تُساوِرُ قُلوبَ الرِّجالِ مُساوَرَهَ السُّمومِ الْقاتِلَهِ.» «تكبر در قلوب مردان بالا رفته مانند بالا رفتن و تاثير سموم كشنده.» (شرح های خطبه:)


از این ماده هشت مورد در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۶۲.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۳۳.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۳۳۸.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۷۴۴.    
۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۵۲۳، خطبه ۲۱۳.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۲۰.    
۷. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۳۹، خطبه ۲۱۳.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۱۵.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۵.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۶.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۸، ص۱۹۶.    
۱۲. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۸۴.    
۱۳. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۶۴.    
۱۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۲۲۳، خطبه۹۸.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۹۲.    
۱۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۴۵، خطبه ۹۹.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۱۱.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳.    
۱۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۳۴۹.    
۲۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۵۳.    
۲۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۸۳.    
۲۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۴۶۳، خطبه ۱۹۲.    
۲۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۷۳.    
۲۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۹۴، خطبه ۱۹۲.    
۲۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۵۹.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۵۹.    
۲۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۸۰.    
۲۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۳۴۹.    
۳۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۴۳۷.    
۳۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۶۴.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سور»، ج۱، ص۵۶۲.    






جعبه ابزار