سَواء (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سَواء:(عَنْ سَوآءِ السَّبيلِ) «سَواء»در
لغت به معناى
مساوات، اعتدال و برابرى است،
و اين كه به جاده مستقيم در آيه فوق «
سواء السبيل» گفته شده به خاطر آن است كه قسمت‌هاى آن برابر و دو طرف آن مساوى و هموار است، و به هر روش معتدل و منظم و خالى از انحراف، راه راست گفته مى‌شود. «
سَواء» به معناى وسط نيز آمده، چرا كه فاصله آن نسبت به اطراف، مساوى است؛ و بردن اين گونه اشخاص به وسط
جهنم، به خاطر آن است كه حرارت، طبعاً شديدتر و شعله‌هاى آتش از هر سو، آنها را احاطه مى‌كند.
ترجمه و تفسیر آیات مرتبط با
سَواء:
(قُلْ هَلْ أُنَبِّئُكُم بِشَرٍّ مِّن ذَلِكَ مَثُوبَةً عِندَ اللّهِ مَن لَّعَنَهُ اللّهُ وَ غَضِبَ عَلَيْهِ وَجَعَلَ مِنْهُمُ الْقِرَدَةَ وَ الْخَنَازِيرَ وَ عَبَدَ الطَّاغُوتَ أُوْلَئِكَ شَرٌّ مَّكَانًا وَ أَضَلُّ عَن سَوَاء السَّبِيلِ) (بگو: «آيا شما را از جايگاه و كيفرى كه نزد خدا بدتر از اين است، با خبر كنم؟ كسانى كه
خداوند آنها را از رحمت خود دور ساخته، و مورد خشم قرار داده، و بعضى از آنها را به صورت ميمون‌ها و خوک‌ها قرار داده؛ و دربندگى طاغوت در آمده‌اند؛ موقعيّت و جايگاه آنها، بدتر است؛ و از راه راست، گمراهترند».)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: مفسرين گفته‌اند اين آيه دستورى است كه خداوند به نبى خود داده كه وى كفارى را كه دين
اسلام را استهزا مى‌كرده‌اند از راه تسليم مؤاخذه نمايد، و در محاوره و استدلال با آنان راه انصاف را پيش گيرد تا زودتر آنان را قانع و يا ساكت كند، و آن راه اين است كه بگو ما تسليم گفته شما شده و قبول مى‌كنيم كه ايمان به خداوند غلط و شر است، ليكن اگر بنا شود شر و غلط رسوا و استهزا شود نخست بايد چيزى را به باد استهزا گرفت و مسخره نمود كه از هر شرى بدتر و از هر غلطى غلطتر است و اتفاقا آن غلطتر از هر غلط راه و روش خود شما است، و به فرضى كه ما گمراه باشيم شما از ما گمراه‌تريد، براى اينكه لعنت خداوند شامل حال شما است و مسخ شدگانى به ميمون و خوک از ملت شما و پرستندگان طاغوت از شمايند، اين همه عيب را در خود ناديده گرفته در پى عيب ماييد؟. با اينكه عيب ما
مؤمنین (به فرض كه
ایمان به خداوند عيب شمرده شود) در برابر معايب شما بسيار ناچيز است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(فَاطَّلَعَ فَرَآهُ فِي سَوَاء الْجَحِيمِ) (اين جاست كه نگاهى مى‌كند، ناگهان او را در ميان
دوزخ مى‌بيند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه
سواء به معناى وسط است، و
سواء الطريق هم به معناى وسط راه است و معناى جمله مورد بحث اين است كه: خود آن گوينده به جهنم مشرف مى‌شود، و رفيق خود را در وسط آتش مى‌بيند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(خُذُوهُ فَاعْتِلُوهُ إِلَى سَوَاء الْجَحِيمِ) (آن‌گاه به مأموران دوزخ خطاب مى‌شود: او را بگيريد و به ميان دوزخ پرتابش كنيد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه اعتلوا جمع امر حاضر از مصدر عتل است، كه به معناى كشيدن به عنف و به زور است، و
سواء الجحيم به معناى وسط دوزخ است. و خطاب بگيريد او را به ملائكه‌اى است كه موكل بر آتشند. و معناى آيه اين است كه: ما به
ملائکه مى‌گوييم اين گنه‌پيشه را بگيريد، و به عنف به سوى وسط دوزخ بكشيد، تا آتش از همه جهات بر او احاطه يابد.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «سَواء»، ص۳۰۱ و۳۰۲.
