سَطْر (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سَطْر (به فتح سین و سکون طاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای نوشتن و
خطّ و صفّ است.
این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند:
اَساطیر (به فتح الف و سین) به معنای نوشته‌های باطل و افسانه‌ها و آن جمع اسطار یا اسطوره است.
چهار مورد از این واژه در
نهج البلاغه آمده است.
سَطْر به معنای نوشتن و خطّ و صفّ آمده است.
برخی از مواردی که در «نهج البلاغه» استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد:
امام علی (علیه‌السلام) به کاتب خود
ابورافع فرمود:
«أَلِقْ دَواتَكَ، وَ أَطِلْ جِلْفَةَ قَلَمِكَ، وَ فَرِّجْ بَيْنَ السُّطورِ.» «
مرکّب دواتت را با گذاردن ليقه در آن تنظيم كن و نوک قلمت را طولانى نما، بين سطرها فاصله بينداز.»
منظور از سطور نوشته‌ها و خطوط است که در «
دوت»
و «جلف»
گذشت.
امیرالمومنین علی علیه السلام در
نامه ۷۳ به معاویه می‌نویسند:
«أَمّا بَعْدُ، فَإِنّي عَلَى التَّرَدُّدِ في جَوابِكَ، وَ الاسْتَِماعِ إِلَى كِتابِكَ، لَمُوَهِّنٌ رَأْيي، وَ مُخَطِّىءٌ فِراسَتي وَ إِنَّكَ إِذْ تُحاوِلُني الاُْمورَ وَ تُراجِعُني السُّطورَ.» «امّا بعد! من در اين كه مكرّر گوش به نامه هاى تو فرا داده و پاسخ نوشته‌ام خود را تخطئه و سرزنش مى‌نمايم. در آن هنگام كه تو از من خواسته هايى (همچون
حکومت شام) دارى و مرتباً نامه نگارى مى‌كنى.»
اساطیر: نوشته‌های باطل و افسانه‌ها و آن جمع اسطار یا اسطوره است آن حضرت به
معاویه نوشته:
«وَ قدْ أَتاني كِتابٌ مِنْكَ ذو أَفانينَ ... وَ أَساطيرَ.» «نامه‌اى از تو به من رسيده كه سراسر آن پشت هم اندازى بود...در اساطير و سخنان افسانه‌اى.»
چهار مورد از واژه سطر در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سطر»، ج۱، ص۵۳۰.
