• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جُلْف (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





جُلْف (به ضم جیم) یا جِلْفَه از مفردات نهج البلاغه به معنای نوک قلم یا سر قلم یا تراشِ قلم است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در بیانی خطاب به ابی رافع، از این واژه استفاده نموده است.
این واژه یک‌بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.



جُلْف (به ضم جیم) به معنای نوک قلم یا سر قلم یا تراشِ قلم آمده است.
چنان‌که در ابن میثم آورده است: «جلفة القلم: سنانه».
همچنین در لغت آمده است: «اَلجِلفَة مِنَ القَلَم مِن مبراه اِلی سنّه.»


موردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - جِلْفَةَ - حکمت ۳۰۶ (خطاب به حسابدارش)

امام (صلوات‌الله‌علیه) خطاب به ابی رافع که حسابدار و کاتبش بود، فرموده است:
«أَلِقْ دَواتَكَ، وَ أَطِلْ جِلْفَةَ قَلَمِكَ، وَ فَرِّجْ بَيْنَ السُّطورِ، و قَرْمِطْ بَيْنَ الْحُروفِ، فَإِنَّ ذلِكَ أَجْدَرُ بِصَباحَةِ الْخَطِّ.»
«دوات و جوهر خود را اصلاح کن، سر قلم را دراز نما، میان سطرها فاصله قرار بده، حروف را نزدیک هم بنویس، آن به خوبی خطّ، کمک است.»


این واژه یک‌بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین ت الحسینی، ج۵، ص۳۳.    
۲. بحرانی، ابن میثم، شرح نهج البلاغه ابن هیثم، ج۵، ص۴۰۰.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۴۵۲.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۵۳، حکمت ۳۰۶.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۲۲۸، حکمت ۳۱۵.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۳۰، حکمت ۳۱۵.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۱۵، حکمت ۳۱۵.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۷۸.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۷۸.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۱۴، ص۵۶۳.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۴۰۳.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۲۲۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جلف»، ص۲۲۵.    






جعبه ابزار