• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سواع (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سواع از واژگان قرآن کریم و نام یکی از بت‌های قوم نوح است. این واژه فقط یکبار در آیه ۲۳ سوره نوح آمده است.



سواع: (وَ لا تَذَرُنَّ وَدًّا وَ لا سُواعاً وَ لا يَغُوثَ وَ يَعُوقَ وَ نَسْراً) (به خصوص بت‌هاى «ودّ»، «سُواع»، «یَغُوث»، «یعوق» و «نسر» را رها نكنيد.) ظاهر آيه آن است كه اين پنج نام، نام بت‌هاى قوم نوح بود. ولى هشام بن محمد کلبی در کتاب الاصنام همه آنها را از بت‌هاى جاهليت گفته و محل و تاريخ‌شان را بيان كرده است و در ص ۵۸ همان كتاب پس از تعداد اصنام كه بت‌هاى پنجگانه نيز در رديف آنهاست گفته: اين بتان مرتبا عبادت می‌شدند تا رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) مبعوث گرديد و به كوبيدن آنها فرمان داد.
[۱۰] کلبی، هشام بن محمد، الاصنام.

طبرسی از ابن عباس و قتاده نقل كرده كه بت‌هاى پنجگانه را قوم نوح مى‌پرستيدند سپس عرب به پرستش آنها برخاست. و نيز گفته: به قولى اين نام‌ها نام پنج نفر مرد نيكوكار بود در زمان ميان آدم و نوح، بعدها مجسمه آنها را ساختند و به تدريج در نسل‌هاى بعدى مورد پرستش واقع شدند. و به قولى در طوفان زير خاك‌ها ماندند سپس به دست عرب‌ها افتادند. (العلم عند اللّه).
نگارنده احتمال می‌دهم كه آيات ۲۲ و ۲۳ از سوره نوح بطور معترضه نقل قول مشركين عرب است و بت‌ها مال آن‌ها بود نه از قوم نوح و اللّه العالم.
بت سواع متعلق به هذیل بن مدرکه بوده محل اين بت رهاط از سرزمین ینبع از قراء مدینه بود و خدّام آن بنو لحیان بودند، پس از غلبه اسلام پيغمبر (صلّى‌الله‌عليه‌وآله) عمرو بن عاص را براى شكستن آن بت اعزام فرمود. بت سواع به صورت زنى پرداخته شده بود.
[۱۴] فرهنگ قصص قرآن.
در الاصنام محل آنرا رهاط و خدّام آن را بنو لحيان گفته و گويد متعلق به هذيل بود.
[۱۵] کلبی، هشام بن محمد، الاصنام.



۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۳۵۳.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۳۵.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۳۵۰.    
۴. نوح/سوره۷۱، آیه۲۳.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۷۱.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۳.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۱.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۴۷.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۳۴۸.    
۱۰. کلبی، هشام بن محمد، الاصنام.
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۴۷.    
۱۲. نوح/سوره۷۱، آیه۲۲.    
۱۳. نوح/سوره۷۱، آیه۲۳.    
۱۴. فرهنگ قصص قرآن.
۱۵. کلبی، هشام بن محمد، الاصنام.



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «سواع»، ج۳، ص۳۵۳.    






جعبه ابزار