• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سهر (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سَهَر (به فتح سین و هاء) از واژگان نهج‌البلاغه، به معنای بيدار ماندن در شب است. هفت مورد از این مادّه در نهج‌البلاغه آمده است.



سَهَربه معنای بیدار ماندن در شب است.در اقرب الموارد هست «سَهِرَ الرجُلُ‌ سَهَراً: لم ينم ليلا».


بعضی از موارد که در «نهج‌البلاغه» آمده است به شرح ذیل می‌باشد.

۲.۱ - خطبه ۱۲۱

در وصف گذشتگان از صحابه فرموده: «خُمْصُ الْبُطُونِ مِنَ الصِّيَامِ، ذُبُلُ الشِّفَاهِ مِنَ الدُّعَاءِ، صُفْرُ الاَْلْوَانِ مِنَ السَّهَرِ، عَلَى وَجُوهِهمْ غَبَرَةُ الْخَاشِعيِنَ، أُولئِكَ إِخْوَاني الذَّاهِبُونَ.»«از زيادى روزه شكم‌ها از غذا تهى، دعاهاى بسيار لب‌هايشان را خشک و شب زنده‌داری چهره‌هاشان را دگرگون كرده بود و غبار خشوع بر چهره هاشان نشسته بود (در ميدان جهاد همچون شير مى‌غريدند و به هنگام شب با خدا راز و نياز داشتند).آنها برادران من بودند كه رفتند.» (شرح های خطبه:)

۲.۲ - خطبه ۹۳

امام علی (علیه‌السلام) در خطبه ۹۳ فرموده: «وَ لَمْ یَقْضِ مُفْتَرَضاً...فَظَلَّ سَادِراً وَ بَاتَ سَاهِراً فِی غَمَرَاتِ الْآلاَمِ ... بَیْنَ أَخٍ شَقِیقٍ وَ وَالِدٍ شَفِیقٍ.» «هنوز كوشش او در راه هوا و هوس و به دست آوردن آرزوهايش پايان نپذيرفته كه ناراحتی‌هاى مرگ به او نزدیک مى‌شود؛ روزها متحيّر و شبها در درون دردها و بيماری‌ها تا به صبح بيدار است، در ميان برادرى غم‌خوار و پدرى مهربان افتاده.» (شرح‌های خطبه: )


هفت مورد از این ماده در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۵۹.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۳۰.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۳۳۹.    
۴. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۷۳۶.    
۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۲۷۶.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۳۴.    
۷. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۷۸، خطبه ۱۲۱.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۶۳.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۰۹.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۱۲.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۵، ص۲۲۰.    
۱۲. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۱۳۷.    
۱۳. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۹۱.    
۱۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۶۰.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۴۲.    
۱۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۱۱۳، خطبه ۹۳.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۵۹.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۵۳.    
۱۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۵۴.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۳، ص۴۳۲.    
۲۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۲۶.    
۲۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۲۶۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سهر»، ج۱، ص۵۵۹.    






جعبه ابزار