سلم (آشتی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در
قرآن کریم، ۱۴۰ بار از مشتقات واژه «سلم» استفاده شده است،
اهل لغت در معنای این واژه اختلاف دارند.برخی می‌گویند «سِلم» به کسر «سین» به معنای «
صلح» بوده، و به فتح «سین» معنایش «
تسلیم» و «
اطاعت» است.بعضی گفته‌اند به فتح «سین» معنایش صلح، و به کسر «سین»، «اسلام» است.
راغب اصفهانی می‌گوید: «السَّلَامُ و السِّلْمُ و السَّلَمُ»؛ یعنی صلح.
«سلم القومُ»؛ یعنی آن قوم با هم آشتی و توافق کردند.
با توجه به اختلاف معنای «سلم» نزد لغت‌شناسان،
مفسران نیز با توجه به کاربرد این واژه در آیات مختلف، در معنای آن نظریات مختلفی ارائه کرده‌اند.بنابر این آن‌جا که قرآن کریم می‌فرماید: «یا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّة».
۱.برخی معتقدند؛ از مفهوم این آیه چنین استفاده می‌شود که صلح و آرامش تنها در پرتو ایمان امکان‌پذیر است، و تنها با تکیه بر قوانین مادی هرگز جنگ، ناامنی و
اضطراب از
دنیا بر چیده نخواهد شد؛ زیرا عالم ماده، و علاقه به آن، همواره سرچشمه کشمکش‌ها و درگیری‌ها است، و اگر نیروی معنوی ایمان، آدمی را کنترل نکند، صلح غیر ممکن است، بلکه می‌توان گفت از دعوت عمومی این آیه که همه مؤمنان را بدون استثناء از هر زبان و نژاد و منطقه جغرافیایی و قشر اجتماعی، به صلح و صفا دعوت می‌کند، استفاده می‌شود که در پرتو ایمان به خدا، تشکیل حکومت واحد جهانی که صلح در سایه آن همه جا آشکار گردد، امکان‌پذیر است.
۲.گروهی بر آنند؛ اصل کلمه «سلم» از انقیاد (اطاعت) است.آن‌جا که خداوند می‌فرماید: «اِذْ قالَ لَهُ رَبُّهُ اَسْلِمْ قالَ اَسْلَمْتُ».«و پروردگارش به او گفت: تسلیم شو.گفت: من در برابر پروردگار جهانیان تسلیمم»
اسلام نیز به جهت تسلیم شدن،
اسلام نامیده شده است.اما غلبه در صلح و ترک جنگ پیدا کرد.البته صلح نیز بازگشت به تسلیم و انقیاد دارد؛ چرا که در سایه صلح و سازش است که هر فردی در کنار دیگری با مسالمت و بدون درگیری زندگی می‌کند.
۳.عده‌ای می‌گویند «ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ»، «سلم» به کسر و فتح، قرائت شده و به معنای صلح است.و مقصود از
ایمان که در ابتدای آیه آمده، اسلام است که با بیعت عمومی و قبول دعوت ظاهری به دست می‌آید.و مقصود از سلم، ولایت و بیعت خصوصی و قبول دعوت باطنی است، و این معنا، «سلم» نامیده می‌شود؛ چون کسی که به سبب پذیرش دعوت باطنی و قبول ولایت در ایمان حقیقی داخل شده، به تدریج برای او صلح کلّی با همه موجودات حاصل می‌شود، و با هیچ‌یک از آنها در هیچ چیز منازعه نمی‌کند.
بنابر این با دقت در آنچه که بیان شد، به نظر می‌رسد واژه «سلم» و «صلح» از نظر معنایی نزدیک به هم بوده، و در
فرهنگ قرآن کاربرد یکسان دارند.این معنا از بسیاری از
آیات قرآن قابل برداشت است؛ مانند: «وَ اِنْ جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَها وَ تَوَکَّلْ عَلَی اللَّهِ اِنَّهُ هُوَ السَّمیعُ الْعَلیمُ»؛
و اگر تمایل به صلح نشان دهند، تو نیز از در صلح درآی و بر خدا توکّل کن، که او شنوا و دانا است.
البته همان‌گونه که بیان شد، واژه «سلم» گستره معنایی بیشتری دارد.
پایگاه اسلام کوئیست،تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۱/۲
