سلب جزئی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

سلب جزئی یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و به معنای سلب محمول از موضوع و نفی اتصال یا انفصال میان مقدم و تالی در بعضی اوقات یا احوال است.

---

سلب به عنوان کیفیت قضیه، به لحاظ کمّیّت و مقدار، به سلب کلی و سلب جزئی تقسیم می‌شود. در قضیه حملیه، سلب جزئی به معنای سلب حکم از بعض افراد موضوع است؛ مانند: «بعضی از حیوان‌ها انسان نیستند» و سلب کلی یا عموم سلب یعنی نفی حکم از تمام افراد موضوع؛ مثل: هیچ انسانی درخت نیست.
در قضیه شرطیه متصله و یا منفصله، سلب جزئی به معنای سلب اتصال و یا انفصال میان مقدّم و تالی در بعضی از زمان‌ها یا احوال است؛ مانند: «چنین نیست که همیشه اگر آفتاب برآمده باشد هوا سرد نباشد» و «بعضی اوقات چنین نیست که اجسام یا سفید باشند یا سیاه» و سلب کلی یعنی نفی اتصال یا انفصال میان مقدم و تالی در همه زمان‌ها یا احوال، مثل: «هیچ وقت چنین نیست که اگر آفتاب برنیامده باشد روز شود» و «هیچ‌گاه چنین نیست که هر کسی یا کور باشد یا بی‌سواد».

---

در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:

• حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید.    
• خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس.    

---