• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سلاله (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سُلالَه (به ضم سین و فتح لام) از واژگان قرآن کریم به معنای چکیده و صاف شده است. این واژه دو بار در آیات قرآن ذکر شده است.



سُلالَه اهل لغت آن را چكنده و صاف شده گفته‌اند. فرزند را سلاله و سليله و سليل گفته‌اند كه چكيده و كشيده مرد است.


(وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ مِنْ‌ سُلالَةٍ مِنْ طِينٍ) (و ما انسان را از عصاره‌اى از گِل آفريديم.)
(ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِنْ‌ سُلالَةٍ مِنْ ماءٍ مَهِينٍ) (سپس نسل او را از عصاره‌اى از آب ناچيز و بى‌قدر آفريد.)
سلالة فقط در اين دو جا از قرآن آمده است.
سلاله در هر دو آيه نکره است مراد از آن در آيه دوم بنا بر علم امروز سلول مرد (اسپرماتوزئيد) است كه چكيده منی و بوجود آمده در آن و صاف شده از آن است. به نظرم مراد از سلاله اول هم همان سلّول است منتهى در خلقت اول همان سلّول در ميان گلى به خصوص بود، پس جاى سلّول در اول گل و لجن بود. و در خلقت دوم جاى آن منى است مثل‌ (خَلَقَ الْإِنْسانَ مِنْ عَلَقٍ) (و انسان را از خون بسته‌اى خلق كرد.) بنا بر آن كه علق جمع علقه به معنى كرم و زالو است.
در نهج البلاغه خطبه ۱۶۱ راجع به دو نوع خلقت فرموده‌ : «بدئت‌ مِنْ سُلالَةٍ مِنْ طِينٍ‌. وَ وَضَعَتْ‌ فِي قَرارٍ مَكِينٍ. إِلى‌ قَدَرٍ مَعْلُومٍ‌.» (آفرينشت از عصاره گِل آغاز شد و در جايگاه آرام قرار داده شدى تا زمانى مشخّص و سرآمد معيّن.)


سلالة فقط در دو جا از قرآن آمده است.


۱. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۱۲.    
۲. سجده/سوره۳۲، آیه۸.    
۳. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۲۹۵.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۱۸.    
۵. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۳۹۷.    
۶. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۱۲.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۴۲.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۱۹.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۲۳.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۵۱۸.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۳۵.    
۱۲. سجده/سوره۳۲، آیه۸.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۱۵.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۲۵۰.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۳۷۴.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۵۱۲.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۹، ص۲۱۲.    
۱۸. علق/سوره۹۶، آیه۲.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۷.    
۲۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۲۳.    
۲۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۴۸.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۸۱.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۱۸۰.    
۲۴. نهج البلاغه، تحقیق الحسون، خطبه۱۶۳، ص۳۵۸.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه روان فارسی، ص۳۵۷.    
۲۶. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۱۲.    
۲۷. سجده/سوره۳۲، آیه۸.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «سلل»، ج۳، ص۲۹۵.    






جعبه ابزار