سَقْف (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سَقْف (به فتح سین و سکون قاف) از
واژگان قرآن کریم به معنای پوشش اطاق است و جمع آن
سُقُف می‌باشد.
سَقْف به معنای پوشش اطاق است.
(فَخَرَّ عَلَيْهِمُ السَّقْفُ مِنْ فَوْقِهِمْ ...) «سقف از بالا بر رويشان افتاد.»
جمع آن
سُقُف (بر وزن عنق) است.
(لَجَعَلْنا لِمَنْ يَكْفُرُ بِالرَّحْمنِ لِبُيُوتِهِمْ سُقُفاً مِنْ فِضَّةٍ ...) (ما براى خانه‌هاى كسانى كه به خداوند رحمان
کافر مى‌شدند سقف‌هايى از
نقره قرار مى‌داديم....)
(وَ السَّقْفِ الْمَرْفُوعِ) (وسقف برافراشته.)
منظور از سقف مرفوع،
آسمان است.
(وَ جَعَلْنَا السَّماءَ سَقْفاً مَحْفُوظاً وَ هُمْ عَنْ آياتِها مُعْرِضُونَ) (و آسمان را سقف محكم و محفوظى قرار داديم؛ ولى آنها از نشانه‌هاى آن بر عظمت خدا روى‌گردانند.)
ظاهرا مراد از «
السّماء» هواى محيط بر
زمین است مثل
(أَ لَمْ يَرَوْا إِلَى الطَّيْرِ مُسَخَّراتٍ فِي جَوِّ السَّماءِ ...) (آيا آنها به پرندگانى كه بر فراز آسمان نگه داشته شده‌اند، نظر نيفكندند؟...)
هواى محيط پوشش و سقف زمين است كه از هر طرف آن را پوشانده و بالاى آن قرار دارد. محفوظ بودن اين سقف آن است كه در اطراف زمين مهار شده و از آن كنار نمی‌شود اگر خداوند هوا را به وسيله جاذبه زمين يا غير آن در اطراف زمين حفظ نمی‌كرد هوا از آن فرار می‌كرد و بيرون می‌رفت و در فضاى بيكران ناپديد می‌شد و زندگى ناممكن می‌گرديد «
وَ جَعَلْنَا السَّماءَ سَقْفاً مَحْفُوظاً» اين سقف محفوظ آيات عجيب و غريب دارد متأسفانه بشر از درک و دقّت در آن رو گردان است.
مثلا بيشتر مأكولات و روئيدنيی‌هاى روى زمين از كربن هوا گرفته می‌شود و مقدار كمى از املاح زمين است برگ‌هاى روئيدنی‌ها كربن هوا را گرفته و آن را به صورت ميوه‌ها و حبوبات و غيره بما تحويل می‌دهند.
اكسيژن هوا سبب زندگى ماست از بين رفتن آن مساوى با از بين رفتن
حیات است مشاهده رنگهاى الوان از اثر معجزه آساى هواست. زندگى حيوانات دريائى از هواى محلول در
آب است. اشعّه گوناگون مضرّه كه به طور فزون از حدّ از آفتاب و سائر ستارگان به محيط زمين وارد می‌شود ذرّات هوا آنها را تجزيه و خورد خورد می‌كند تا وقت رسيدن به بدن انسان‌ها و حيوانات و گياهان از اثر افتاده و در حكم از بين رفته می‌شوند و يا به صورت نافع در می‌آيند.
ميليون‌ها سنگ‌هاى آسمانى كه با سرعت ۴۸ هزار كيلومتر در ساعت وارد جوّ زمين می‌شوند با بر خورد به گازهاى هوا به صورت تيرهاى شهاب در آمده و به صورت غبار در می‌آيند و گرنه زندگى را در روى زمين ناممكن می‌ساختند.
صاعقه‌ها كه با سرعت ۳۰ هزار برابر سرعت گلوله و با حرارت ۳۰ هزار درجه آزت هوا را با اكسيژن تركيب كرده و موادّ قابل جذب براى گياهان به وجود می‌آورند از پديده‌هاى هوااند و زندگى نباتى و در نتيجه زندگى حيوانى بدون آن ناميسّر است. به حساب هواشناسان هر دقيقه صد بار در روى زمين
صاعقه توليد می‌شود. اين بود مجملى از آيات و اسرار قدرت خداوند در هواى زمين. چه بسيار و عجيب است اين آيات!! و چه كم است تدبّر و دقّت ما بشر «
وَ هُمْ عَنْ آياتِها مُعْرِضُونَ».
قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «سقف»، ج۳، ص۲۷۸.
