• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سدف (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: نور، ظلمت.


سَدَف (به فتح سین و دال) و سَدفه از واژگان نهج البلاغه به معنای نور و ظلمت هر دو آمده است، اوّلی در لغت تمیم دوّمی در لغت قیس. سُدَف (بر وزن صُرَد) جمع سدفه به معنی قطعه‌هاست. چهار مورد از این واژه در نهج البلاغه آمده و و همه در معنی ظلمت است.



سَدَف و سَدفه به معنای نور و ظلمت هر دو آمده است، اوّلی در لغت تمیم دوّمی در لغت قیس. سُدَف (بر وزن صُرَد) جمع سدفه به معنی قطعه‌هاست.


امام علی (علیه‌السلام) درباره خفاش فرموده: «فَهِيَ... وَجَاعِلَةُ اللَّيْلِ سِرَاجاً تَسْتَدِلُّ بِهِ في الْـتَِماسِ أَرْزَاقِهَا، فَلاَ يَرُدُّ أَبْصَارَهَا إِسْدَافُ ظُلْمَتِهِ.» «اسداف» تاریک شدن یعنی: «او شب را برای خود چراغ قرار می‌دهد و در آن برای رزق خود راه می‌جوید، تاریک شدن شب، چشم‌های او را از کار باز نمی‌دارد.» (شرح‌های خطبه: )
درباره خداوند فرموده: «هُوَ الْقَادِرُ الَّذِي إِذَا ارْتَمَتِ الاَوْهَامُ لِتُدْرِكَ مُنْقَطَعَ قُدْرَتِهِ....رَدَعَهَا وَهِيَ تَجُوبُ مَهَاوِيَ سُدَفِ الْغُيُوبِ... مُعتَرِفَةً بِأَنَّهُ لاَ يُنَالُ...كُنْهُ مَعْرِفَتِهِ.» «او خدای قادری است که چون اوهام حرکت کنند تا منتهای قدرت او را بفهمند... آنها را مانع می‌شود در حالی‌که آن اوهام مهلکه‌های پاره‌های تاریک‌ غیوب می‌پیماید و اذعان دارد بر آنکه کنه معرفت خدا رسیدنی نیست.» (شرح‌های خطبه: )
سُدَف (بر وزن صرد) جمع سدفه به معنی قطعه‌هاست، این کلمه در خطبه ۸۳ «وَكُشِفَتْ عَنْهُمْ سُدَفُ الرِّيَبِ...» (ظلمت و تاريكی‌هاى شک و ترديد از آنها كنار زده شده...) (شرح‌های خطبه: ) و دفعه دیگر در خطبه ۹۱ نیز آمده است.


چهار مورد از واژه سدف در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۲۳.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۶۹.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۳۳، خطبه ۱۵۵.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۶۱، خطبه ۱۵۱.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۲۱۷، خطبه ۱۵۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۳۱، خطبه ۱۵۵.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۶۴.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۶۸.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۱۱۸.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۶۲.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۱۸۳.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۸۳، خطبه ۹۰.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۶۱، خطبه ۸۹.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۱۲۵، خطبه ۹۱.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۸۱، خطبه ۹۱.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۶۹۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۱۱.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۴۴.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۳۱۵.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۴۰۷.    
۲۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۴۹، خطبه ۸۲.    
۲۲. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۳۳، خطبه ۸۱.    
۲۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۱۰۹، خطبه.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۵۳، خطبه ۸۳.    
۲۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۲۲.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۲۴.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۳، ص۳۷۲.    
۲۸. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۵، ص۳۸۶.    
۲۹. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۲۵۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سدف»، ج۱، ص۵۲۳.    






جعبه ابزار