سختی‌های ایثار (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تحمل سختی و رنج در جهت
ایثار برای پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ، عمل صالح و دارای اجر و
پاداش است.
«ما کان لاهل المدینة ومن حولهم من الاعراب ان یتخلفوا عن رسول الله ولایرغبوا بانفسهم عن نفسه ذلک بانهم لایصیبهم ظما ولا نصب ولا مخمصة فی سبیل الله ولایطـون موطئا یغیظ الکفار ولاینالون من عدو نیلا الا کتب لهم به عمل صــلح ان الله لایضیع اجر المحسنین.» «مردم مدینه و بادیه نشینان پیرامونشان را نرسد که از (فرمان) پیامبر خدا سر باز زنند و جان خود را عزیزتر از جان او بدانند چرا که هیچ تشنگی و رنج و گرسنگیی در راه خدا به آنان نمی‌رسد و در هیچ مکانی که کافران را به خشم می‌آورد قدم نمی‌گذارند و از دشمنی غنیمتی به دست نمی‌آورند مگر اینکه به سبب آن عمل صالحی برای آنان (در کارنامه شان) نوشته می‌شود زیرا خدا پاداش نیکوکاران را ضایع نمی‌کند.»
«و لایرغبوا بانفسهم عن نفسه» می‌تواند به معنای ایستادن در کنار پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و می‌تواند مقدم نداشتن جان خود بر جان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم باشد.
در صورت دوم، مفاد آیه این می‌شود که باید برای حفظ جان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم از جان مایه گذاشت.
قرآن با استفاده از یک بیان عاطفی، همه افراد با ایمان را به ملازمت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و حمایت و دفاع از او در برابر مشکلات تشویق می‌کند، می‌گوید:
جان شما از جان او عزیزتر، و حیات شما از حیات او با ارزشتر نیست، آیا ایمانتان اجازه می‌دهد او که پرارزشترین وجود انسانی است، و برای نجات و رهبری شما مبعوث شده به خطر بیفتد، و شما سلامت طلبان برای حفظ جان خویش از فداکاری در راه او مضایقه کنید؟! مسلم است تاکید و تکیه روی مدینه و اطرافش به خاطر آن است که در آن روز کانون
اسلام مدینه بود، و الا این حکم نه اختصاصی به مدینه و اطراف آن دارد و نه مخصوص پیامبر صاست.
این وظیفه همه مسلمانان در تمام قرون و اعصار است که رهبران خویش را همچون جان خویش، بلکه بیشتر گرامی دارند و در حفظ آنان بکوشند و آنها را در برابر حوادث سخت تنها نگذارند، چرا که خطر برای آنها خطر برای امت است.
این آیه حق تخلف از
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم را از اهل مدینه و اعرابی که در اطراف آن هستند سلب نموده، سپس خاطرنشان می‌سازد که خداوند در مقابل این سلب حق، برای ایشان در برابر مصیبتی که در
جهاد ببینند از قبیل گرسنگی و عطش و تعب و در برابر هر سرزمینی که بپیمایند و بدان وسیله
کفار را به شدت خشم دچار سازند، و یا هر بلائی که بسر آنان بیاورند، یک عمل صالح در نامه عملشان می‌نویسد، چون در این صورت نیکوکارند و خدا اجر محسنین را ضایع نمی‌سازد.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۵، ص۴۵۵، برگرفته از مقاله «سختی‌های ایثار».
