سال ۴۴۰ هجری قمری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در سال چهارصد و چهل هجری قمری، رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: به قدرت رسیدن
خسرو فیروز دیلمی بر سرزمین
عراق، وقوع جنگ قدرت بعد از مرگ
ابوکالیجار مرزبان بین امرای دیلمی و فروپاشی حکومت
دیلمیان، جنگ میان
سنی و
شیعه در
بغداد، تلاش
فاطمیان برای دستیابی بر شهر
حلب، آغاز جنگ میان
سلجوقیان و رومیان، سرپیچی
معزّ بن بادیس از فرمان
مستنصر فاطمی، درگذشت برخی از شخصیتهای مشهور مانند:
مودود غزنوی و ... .
- درگذشت ابوکالیجار مرزبان عمادالدوله، حاکم عراق و جانشینی پسرش ابونصر خسرو فیروز و نامگذاری او به الملکالرحیم.
- الملکالرحیم، سردار ارسلان بساسیری را در بغداد به وزارت برمیگزیند و به علّت ضعف خلیفه و الملکالرحیم، بساسیری حکومت بغداد را به دست میگیرد.
- جنگهایی میان الملکالرحیم و برادرانش درمیگیرد و قدرت دیلمیان را فرسوده میسازد و برای سلجوقیان راه پیشرفت و چیرگی بر بغداد را میگشاید.
- جنگ در بغداد میان سنی و شیعه به درازا میکشد و سپاهیان ترک به سنّی ها و دیلمیان به شیعه ملحق میشوند.
- درگذشت سلطان مودود بن مسعود بن محمود غزنوی، و جانشینی عمویش علی بن مسعود غزنوی، و بهاءالدوله نام گرفتن او.
- معزالدوله ثمال مدراسی، فرمانروای حلب از خراج سالانهای که که باید برای مستنصر فاطمی بفرستد، میکاهد. او نیز ناصرالدوله، فرمانروای دمشق را به سوی او می فرستد که با مقاومت سخت این شهر روبه رو میشود و نمیتواند آن را تصرف کند و به دمشق باز میگردد.
- مستنصر فاطمی، ناصرالدوله حمدانی را به قاهره فرامیخواند و فرماندهی سپاه را به او میسپارد و طارق صقلی مستنصری را به حکومت دمشق میگمارد.
- مستنصر فاطمی، وزیر خود، ابن انباری را میکشد و صدقة بن یوسف فلاحی یهودی را به جای او میگمارد و او را هم میکشد و پس از آن چند وزیر میآیند که چندان دوام نمیآورند، تا آن که بدرجمالی در سال ۴۶۶ق وزیر میشود.
- معزّ بن بادیس صنّهاجی، امیر افریقیه، از فرمان فاطمیان سر میپیچد و به نام خلیفه عباسی، القائم بامرالله خطبه میخواند. خلیفه از راه قسطنطنیه برای او هدایا و فرمانی میفرستد که طی آن وی را به فرمانروایی همه مغرب می گمارد.
- ابراهیم اینال، برادر طغرل بیگ قبایل غزّ (ترکمن) را که از ماوراءالنهر آمدهاند و در جزیره (شمال عراق) زندگی میکنند، برای جنگ با رومیان بسیج میکند و آنان در نواحی ملاذگرد، ارزن و قالقیلا با هم روبه رو میشوند. غزها بر رومیان چیره میگردند و بسیاری از آنان؛ از جمله فرماندهان و سران آنها را اسیر میکنند.
• ابوکالیجار دیلمی
• بیرونی
• مودود غزنوی
عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۴۴۳.