سال 316 هجری قمری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در سال سیصد و شانزده هجری قمری، رویدادها و وقایع نظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند:
عبدالرحمان ناصر امیر
اندلس خود را امیرالمؤمنین ناصرلدین الله می‌نامد و لقب خلیفه بر خود قرار می‌دهد، برپایی
دولت زیاریان توسط
مرداویج بن زیار در
جرجان، حمله
قرمطیان به برخی از شهرها و قتل و غارت مردم و مقابله لشکر خلیفه با آنان و شکست قرامطه، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور مانند
ابن سرّاج و ... .
•
مقتدر عباسی،
وزیر خود علی بن عیسی را برکنار و ابوعلی، محمد بن مقله را به مقام
وزارت گمارد.
• ابن مقله
وزیر، امور
خراج اهواز را برابر دریافت بیست هزار
دینار به ابوعبدالله بریدی و برادرانش ابویوسف و ابوالحسین وامی‌گذارد.
•
ابوطاهر قرمطی خانه‌ای می‌سازد و آن را «دارالهجره» نامیده، به نام
عبیدالله مهدی حکمران افریقیه دعوت می‌کند.
• درگذشت
حسن بن قاسم علوی معروف به داعی علوی، حاکم
طبرستان و تسلط
ابوجعفر ثائر، نوه
حسن اطروشی بر طبرستان.
•
عبدالرحمان ناصر امیر
اندلس خود را امیرالمؤمنین ناصرلدین الله می‌نامد. و لقب خلیفه را بر خود می‌گذارد.
• پیوستن
علی،
احمد و
حسن، فرزندان بویه به مرداویج بن زیار و آشکار شدن توانایی و کفایت نظامی آنان.
• مرداویج بن زیار دولت زیاریان را در جرجان بنیان می‌نهد. این سلسله تا سال ۴۲۴ق که
سلجوقیان آن را منقرض ساختند، ادامه داشت.
• قرمطیان: ابوطاهر قرمطی، «رحبه» (سرزمین وسیع) طوق بن مالک را محاصره می‌کند و با زور و قهر وارد آن می‌شود و خون و مال و ناموس ساکنان آن‌جا را بر افراد خود حلال می‌کند. سپس به
رقّه می‌رود و هرکس از اهالی را که می‌یابد، می‌کشد.
قرمطیان در نواحی
موصل و جزیره پراکنده می‌شوند و
قتل و غارت و
فساد می‌کنند؛ تا آن‌جا که مردم با شنیدن نامشان می‌گریزند.
مونس مظفر برای پیکار با آنان حرکت می‌کند، و آنان به طرف سواد عراق عقب می‌نشینند و به کشتار مردم می‌پردازند. خلیفه نیز سپاهی به فرماندهی هارون بن غریب و صافی بصری برای نبرد با آنان، راهی می‌کند. این سپاه بر قرمطیان می‌تازند و پس از کشتن عده‌ای از آنان، بسیاری را اسیر می‌کنند و پرچم‌هایشان را که بر آنها آیه «و نرید ان نمنّ علی الذین استضعفوا فی الارض ان نجعلهم ائمة و نجعلهم الوارثین؛
» نوشته شده است، به‌چنگ آورده و واژگون به
بغداد می‌آوردند.
• طبرستان:
نصر سامانی امیر
خراسان و ماوراء النهر سپاهی به فرماندهی اسفار بن شیرویه دیلمی برای جنگ با حسن بن قاسم (داعی علوی) که بر طبرستان مسلط شده بود، می‌فرستد. حسن در نبرد کشته و اسفار بر طبرستان و توابع آن مسلط می‌شود.
• مرداویج بن زیار یکی از سرداران اسفار بن شیرویه بر اسفار می‌شورد و او را می‌کشد و بر
ری و
اصفهان مسلط می‌شود. آن‌گاه رهسپار جرجان و طبرستان شده، آن دو را از چنگ ما کان بن کالی (که کارگزار داعی علوی بود و از طرف او حکومت می‌کرد) خارج می‌سازد.
• ابن
سرّاج•
ابوبکر سجستانی•
بنان زاهد•
داعی علوی
عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۱۹۷-۱۹۸.
