زِلْزال (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
زِلْزال (به کسر زاء اول و سکون لام) از
واژگان نهج البلاغه به معنای
اضطراب و حرکت است.
امام علی (علیهالسّلام) درباره
بعثت و
قیامت از این واژه استفاده کرده است. این ماده شش بار در
نهج البلاغه آمده است.
زِلْزال به معنای اضطراب و حرکت است. به عقیده
راغب تکرار حروف آن دلالت بر تکرار فعل دارد.
امام (علیهالسّلام) درباره بعثت فرموده است:
«بَعَثَهُ وَالنَّاسُ ضُلاَّلٌ فِي حَيْرَة... حَيَارَى فِي زَلْزَال مَنَ الاَْمْرِ، وَبَلاَء مِنَ الْجَهْلِ» «
خداوند رسولش را مبعوث فرمود در حالی که مردم گمراهان و در سرگردانی بودند، در تحیّر بودند در اضطراب کارها و در بلائی از نادانی.»
(شرحهای خطبه:
)
درباره قیامت فرماید:
«عِبَادَ اللهِ، احْذَرُوا يَوْماً تُفْحَصُ فِيهِ الاَْعْمَالُ، وَيَكْثُرُ فِيهِ الزِّلْزَالُ، وَتَشِيبُ فِيهِ الاَْطْفَالُ.» «بندگان خدا بترسید از روزی که در آن اعمال جستجو و مورد
مجازات قرار میگیرند، و زلزله در آن روز بسیار میشود، و اطفال پیر میگردند.»
(شرحهای خطبه:
)
اشاره است به آیه:
(فَکَیْفَ تَتَّقُونَ اِنْ کَفَرْتُمْ یَوْماً یَجْعَلُ الْوِلْدانَ شِیباً) (شما نيز اگر
کافر شويد، چگونه خود را از
عذاب روزى كه كودكان را پير مىكند بركنار مىداريد؟!)
این واژه شش بار در «نهج» اعمّ از زلزله زمین و اضطراب در کارها آمده است.
•
قرشی بنایی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «زلزال»، ج۱، ص۴۹۸.