• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زُبَر (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: زُبَر (قاموس قرآن (جلد ۳))
مقالات مرتبط: زُبَر (لغات‌قرآن).
دیگر کاربردها: زبر (ابهام‌زدایی).


زُبَر (به ضم زاء و فتح باء) از واژگان قرآن کریم به معنای تکه‌های بزرگ آهن است.


زُبَر
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۱۵۵.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۷۷.    
[۳] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۳۱۴.    
جمع زُبْرَه بر وزن عقده است و آن به معناى تكه بزرگ آهن است.

به مواردی از زُبَر که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - زُبَرَ (آیه ۹۶ سوره کهف)

(آتُونِي‌ زُبَرَ الْحَدِيدِ حَتَّى إِذا ساوى‌ بَيْنَ الصَّدَفَيْنِ قالَ انْفُخُوا.)
[۴] کهف/سوره۱۸، آیه۹۶.    

(قطعات بزرگ آهن برايم بياوريد (و روى هم بچينيد). تا وقتى كه كاملًا ميان دو کوه را پوشانيد. گفت: (در اطراف آن آتش بيفروزيد، و) در آن بدميد.)
[۵] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۰۳.    
[۶] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۵۰۴.    
[۷] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۳۶۴.    
[۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۱۲۷.    
[۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۳۸۸.    

زُبَر به ضمّ (ز) و فتح (ب) جمع زُبْرَه بر وزن عقده است و آن به معنى تكه بزرگ آهن است. يعنى «تكه‌هاى بزرگ آهن را پيش من آوريد تا چون ميان دو لبه كوه را مساوى كرد گفت در آن بدميد.»


۲.۲ - زُبُراً (آیه ۵۳ سوره مومنون)

(فَتَقَطَّعُوا أَمْرَهُمْ بَيْنَهُمْ‌ زُبُراً.)
[۱۰] مؤمنون/سوره۲۳، آیه۵۳.    

(گروهى از پيروان ناآگاه پيامبران كار خود را در ميان خويش به پراكندگى كشاندند.)
[۱۱] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۴۵.    
[۱۲] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۴۷.    
[۱۳] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۳۵.    
[۱۴] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۵۷.    
[۱۵] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۹۴.    

زُبُر در آيه احتمال دارد جمع زبور باشد يعنى «كارشان را تكّه تكّه كرده به صورت كتاب‌ها در آوردند.» و شايد جمع زُبْرَه باشد كه از اقرب نقل شد.
[۱۶] شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۵۱۹.    

در آن صورت به قول راغب مراد از آن به طور استعاره احزاب است يعنى «امرشان را جدا كرده و حزب‌ها شدند.»
[۱۷] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارلقلم، ص۳۷۷.    
در مجمع گويد: در دينشان متفرق شدند و آن را كتاب‌ها قرار دادند و بنا بر قرائت ابن عامر كه زبرا بر وزن (صرد) خوانده است معنى آن جماعات است يعنى «تفرّقوا احزابا» نصب زُبُرا براى حال است.
[۱۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۷۴.    


۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۱۵۵.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۷۷.    
۳. ↑ طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۳۱۴.    
۴. ↑ کهف/سوره۱۸، آیه۹۶.    
۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۰۳.    
۶. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۵۰۴.    
۷. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۳۶۴.    
۸. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۱۲۷.    
۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۳۸۸.    
۱۰. ↑ مؤمنون/سوره۲۳، آیه۵۳.    
۱۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۴۵.    
۱۲. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۴۷.    
۱۳. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۳۵.    
۱۴. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۵۷.    
۱۵. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۹۴.    
۱۶. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۵۱۹.    
۱۷. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارلقلم، ص۳۷۷.    
۱۸. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۷۴.    


قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «زبر»، ج۳، ص۱۵۵.    


رده‌های این صفحه : مفردات قرآن | واژه شناسی واژگان سوره کهف | واژه شناسی واژگان سوره مومنون
جعبه ابزار