• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زَیْف (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: زَیْف (مفردات‌نهج‌البلاغه)
مقالات مرتبط: تکبر (مفردات‌قرآن)، کبر (لغات‌قرآن)، تکبر.


زَيْف (به فتح زاء و سکون یاء) و زَيْفان (به فتح زاء و سکون یاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای تبختر و تكبّر است.
از اين ماده فقط دو مورد در نهج البلاغه آمده است.


زَيْف و زَيْفان
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۷.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۶۸.    
به معنای تبختر و تكبّر است.

مواردی که در نهج‌البلاغه به کار رفته است، به شرح ذیل است:

۲.۱ - زَيَفانِ - خطبه ۹۰ (خلقت زمین)

امام علی (علیه‌السلام) درباره خلقت زمين فرموده است: «فَهَمَدَ بَعْدَ نَزَقاتِهِ، و بَعْدَ زَيَفانِ وَ ثَباتِهِ»
[۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۷-۱۹۸، خطبه ۹۰.    
[۴] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۱۷۳، خطبه ۸۹.    
[۵] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۲، خطبه ۹۱.    

«بعد از اضطراب و طپش‌هايش خاموش شد و بعد از تبخير موج‌هايش، ايستاد.»
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۱، خطبه ۹۱.    
[۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۶۶.    

(شرح‌های خطبه:
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۹.    
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۴، ص۱۴۳.    
[۱۰] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۲.    
[۱۱] ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۳۷.    
)


۲.۲ - بِزَيَفانِهِ - خطبه ۱۶۵ (طاووس)

همچنین درباره طاووس فرموده: «يَخْتالُ بِأَلْوانِهِ، وَ يَميسُ بِزَيَفانِهِ»
[۱۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۶۳، خطبه ۱۶۵.    
[۱۳] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۸۸، خطبه ۱۶۳.    
[۱۴] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۳۶، خطبه ۱۶۵.    

«خودنمایى مى‌كند با رنگ‌هايش و تبخير مى‌كند با حركت دادن دمش.»
[۱۵] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۳، خطبه ۱۶۵.    
[۱۶] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۵۵.    

(شرح‌های خطبه:
[۱۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۶۲.    
[۱۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۶، ص۳۷۰.    
[۱۹] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۵۴.    
[۲۰] ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۶۸.    
)
گويند در اين‌جا حركت دادن دم قصد شده است.

از اين ماده فقط دو مورد در نهج البلاغه آمده است.
[۲۱] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۸، خطبه ۹۰.    
[۲۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۶۳، خطبه ۱۶۵.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۷.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۶۸.    
۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۷-۱۹۸، خطبه ۹۰.    
۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۱۷۳، خطبه ۸۹.    
۵. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۲، خطبه ۹۱.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۱، خطبه ۹۱.    
۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۶۶.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۹.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۴، ص۱۴۳.    
۱۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۲.    
۱۱. ↑ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۳۷.    
۱۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۶۳، خطبه ۱۶۵.    
۱۳. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۸۸، خطبه ۱۶۳.    
۱۴. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۳۶، خطبه ۱۶۵.    
۱۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۳، خطبه ۱۶۵.    
۱۶. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۵۵.    
۱۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۶۲.    
۱۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۶، ص۳۷۰.    
۱۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۵۴.    
۲۰. ↑ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۶۸.    
۲۱. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۸، خطبه ۹۰.    
۲۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۶۳، خطبه ۱۶۵.    


• قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «زیف»، ج۱، ص۵۰۷.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 165 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 90 نهج البلاغه
جعبه ابزار