• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زَوْح (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





زَوْح ( به فتح زاء و سکون واو) از واژگان نهج البلاغه به معنای زوال و دورى است.
مشتق آن عبارت است از:
أَنْزياح (به همزه مفتوح وسکون نون) که به معنای انكشاف و زايل شدن است.
از اين كلمه هفت مورد در نهج البلاغه آمده است.



زَوْح به معنای زوال و دورى است.
زاحَ عن مكانهِ‌: زال و تباعد.


برخی از مواردی که در نهج‌البلاغه استفاده شده به شرح ذیل است:

۲.۱ - زاحَتْ - خطبه ۱۵۷ (قیامت)

امام علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: «وَ كأَنَّ الصَّيْحَةَ قَدْ أَتَتْكُمْ، وَ السّاعَةَ قَدْ غَشيَتْكُمْ، وَ بَرَزْتُمْ لَفَصْلِ الْقَضاءِ، قَدْ زاحَتْ عَنْكُمُ الاَْباطيلُ»
«گويا كه صيحه قيامت به شما آمده و قیامت شما را احاطه كرده و براى داورى حق آشكار شده‌ايد و باطل‌ها (چيزهاى ناپايدار دنيا) از شما زايل شده‌اند.»


۲.۲ - انْزاحَ - خطبه ۲۳۷ (اهل بیت)

آن حضرت درباره اهل بیت (صلوات‌الله‌علیهم) فرموده: «هُمْ دَعائِمُ الاِْسْلامِ، وَ وَلائِجُ الاْعْتِصامِ، بِهِمْ عادَ الْحَقُّ في نِصابِهِ، وَ انْزاحَ الْباطِلُ عَنْ مُقامِهِ»
«آن‌ها اركان اسلام هستند و پناه‌گاه‌هاى مردم، به وسيله آنان، حق به نصاب خود رسيد و باطل از جايگاه خويش ريشه كن گرديد و زبان باطل از بن بركنده شد.»



از این ماده هفت مورد در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۵.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۲، ص۳۶۶.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۲، ص۵۷۰.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۴۰-۳۴۱، خطبه ۱۵۷.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۶۸، خطبه ۱۵۲.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۲۲۲، خطبه ۱۵۷.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۳۹، خطبه ۱۵۷.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۸۵.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۹۵.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۶، ص۱۸۴-۱۸۵.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۳۲۷.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۱۰.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۷۴، خطبه۲۳۷.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۵۹-۲۶۰، خطبه۲۳۴.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۵۷، خطبه۲۳۹.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۶۱، خطبه۲۳۹.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۶۴.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۶۵.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۸، ص۵۸۸-۵۸۹.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۳۴-۳۵.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۳۱۷.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۴۰-۳۴۱، خطبه ۱۵۷.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۷۴، خطبه ۲۳۷.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۰۰، نامه ۱۳۷.    
۲۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۴۱، نامه ۶۲.    
۲۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۵۱، نامه ۶۵.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «زوح»، ج۱، ص۵۰۵.    






جعبه ابزار