• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زَفْر (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





زَفْر (به فتح زاء و سکون فاء) و زَفير (به فتح زاء) از واژگان قرآن کریم به معنای بازدم است.
اين كلمه فقط سه بار در قرآن آمده است.



زَفْر و زَفير به معنای بازدم است.
خارج كردن نفس است پس از به درون كشيدن آن يعنى بازدم.
طبرسی و راغب به عكس گفته‌اند.
عبارت مجمع چنين است «الزَّفِيرُ تَرْدِيدُ النَّفَسِ مع الصوت من الحزن حتى تنتفخ الضلوع» زفير نفس كشيدن است از اندوه كه‌ با صدا باشد تا جائی‌كه دنده‌ها باد كند.
راغب نيز چنين گفته و فقط حزن و صوت نياورده است. ايضا زفير صداى آتش است آن‌گاه كه به شدت مشتعل گردد.



به مواردی از زَفْر که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - زَفِيرٌ (آیه ۱۰۶ سوره هود)

(فَأَمَّا الَّذِينَ شَقُوا فَفِي النَّارِ لَهُمْ فِيها زَفِيرٌ وَ شَهِيقٌ)
(امّا كسانى كه بدبخت شدند، در آتش هستند؛ و براى آنان در آن جا، ناله‌هاى دردناک و نعره‌هاى طولانى است.)
شهیق مقابل زفير است و هر دو از صداهاى اندوهناكان است كه به هنگام نفس كشيدن و بازدم از آنها شنيده می‌شود. معنى آيه در «خلد» گذشت.


۲.۲ - زَفِيراً (آیه ۱۲ سوره فرقان)

(إِذا رَأَتْهُمْ مِنْ مَكانٍ بَعِيدٍ سَمِعُوا لَها تَغَيُّظاً وَ زَفِيراً)
(هنگامى كه اين آتش آنان را از مكانى دور ببيند، صداى خشم آلودش را كه با نفس زدن شديد همراه است مى‌شنوند.)
زفير صداى جهنّم و (صفير) آن است در «جهنّم» گذشت كه آن ذى شعور و عاقل است.


۲.۳ - زَفِيرٌ (آیه ۱۰۰ سوره انبیاء)

(لَهُمْ فِيهَا زَفِيرٌ وَ هُمْ فِيهَا لَا يَسْمَعُونَ)
(براى آنان در آن‌جا ناله‌هاى دردناكى است و در آن چيزى نمى‌شنوند.)


اين كلمه فقط سه بار در قرآن آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۱۶۲.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۸۰.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۳۱۷.    
۴. فیروزآبادی، مجدالدین، القاموس المحیط، ص۴۰۰.    
۵. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۵۴۴.    
۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۲۹۴.    
۷. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۸۰.    
۸. هود/سوره۱۱، آیه۱۰۶.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۳۳.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۲۶.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۲۱.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۱۲۶.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۳۳۳.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۲۹۶.    
۱۵. فرقان/سوره۲۵، آیه۱۲.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۶۱.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۲۵۸.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۱۸۸.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۱۸۹.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۲۸۵.    
۲۱. انبیاء/سوره۲۱، آیه۱۰۰.    
۲۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۳۳۰.    
۲۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۴۶۲.    
۲۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۳۲۸.    
۲۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۶۶.    
۲۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۱۶.    
۲۷. هود/سوره۱۱، آیه۱۰۶.    
۲۸. فرقان/سوره۲۵، آیه۱۲.    
۲۹. انبیاء/سوره۲۱، آیه۱۰۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «زفر»، ج۳، ص۱۶۲.    






جعبه ابزار