زَفْر (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
زَفْر (به فتح زاء و سکون فاء) و
زَفير (به فتح زاء) از
واژگان قرآن کریم به معنای بازدم است.
اين كلمه فقط سه بار در قرآن آمده است.
زَفْر و
زَفير به معنای بازدم است.
خارج كردن نفس است پس از به درون كشيدن آن يعنى بازدم.
طبرسی و
راغب به عكس گفته‌اند.
عبارت
مجمع چنين است «
الزَّفِيرُ تَرْدِيدُ النَّفَسِ مع الصوت من الحزن حتى تنتفخ الضلوع»
زفير نفس كشيدن است از اندوه كه با صدا باشد تا جائی‌كه دنده‌ها باد كند.
راغب نيز چنين گفته و فقط
حزن و صوت نياورده است.
ايضا
زفير صداى
آتش است آن‌گاه كه به شدت مشتعل گردد.
به مواردی از
زَفْر که در قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(فَأَمَّا الَّذِينَ شَقُوا فَفِي النَّارِ لَهُمْ فِيها زَفِيرٌ وَ شَهِيقٌ) (امّا كسانى كه بدبخت شدند، در
آتش هستند؛ و براى آنان در آن جا، ناله‌هاى دردناک و نعره‌هاى طولانى است.)
شهیق مقابل
زفير است و هر دو از صداهاى اندوهناكان است كه به هنگام نفس كشيدن و بازدم از آنها شنيده می‌شود.
معنى آيه در «خلد» گذشت.
(إِذا رَأَتْهُمْ مِنْ مَكانٍ بَعِيدٍ سَمِعُوا لَها تَغَيُّظاً وَ زَفِيراً) (هنگامى كه اين آتش آنان را از مكانى دور ببيند، صداى
خشم آلودش را كه با نفس زدن شديد همراه است مى‌شنوند.)
زفير صداى
جهنّم و (صفير) آن است در «جهنّم» گذشت كه آن ذى شعور و عاقل است.
(لَهُمْ فِيهَا زَفِيرٌ وَ هُمْ فِيهَا لَا يَسْمَعُونَ)(براى آنان در آن‌جا ناله‌هاى دردناكى است و در آن چيزى نمى‌شنوند.)
اين كلمه فقط سه بار در قرآن آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «زفر»، ج۳، ص۱۶۲.
