زَفِیر (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
زَفِیر:(لَهُمْ فیها زَفیرٌ) «زَفِیر» در اصل، به معنای فریاد کشیدنی است که با بیرون فرستادن نفس توام باشد.
و بعضی گفته‌اند: فریاد نفرت‌انگیز الاغ در آغاز،
«زفیر» و در پایانش «
شهیق» نامیده می‌شود، و در اینجا اشاره به فریاد و ناله‌ای است که از غم و اندوه برمی‌خیزد.
این احتمال نیز وجود دارد که این
زفیر و ناله غم‌انگیز، تنها مربوط به عابدان نباشد، بلکه شیاطینی که معبودشان بودند نیز در این امر با آنها شریکند، و بعضی گفته‌اند
«زَفِیر» صدایی است که در گلو می‌پیچد.
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با
زَفِیر:
(لَهُمْ فِيهَا زَفِيرٌ وَهُمْ فِيهَا لَا يَسْمَعُونَ) (براى آنان در آنجا ناله‌هاى دردناكى است و در آن چيزى نمى‌شنوند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
زفير صدايى است كه در اثر نفس كشيدن به داخل ايجاد مى‌شود، و به همين جهت در لغت آن را به صداى الاغ تفسير كرده‌اند. و اگر فرموده: صداى آن را نمى‌شنوند، به خاطر اين است كه در دنيا صداى كلمه حق را نمى‌شنيدند. هم چنان كه اگر در
آخرت نمى‌بينند، سزاى اعراضشان از ديدن و نظر افكندن به
آیات خدا است. در اين
آیه از خطاب به
کفار عدول كرده، و خطاب را متوجه
رسول خود نموده، تا به اين وسيله به ديگران بفهماند كه ايشان لايق خطاب نيستند. و بنابراين توجيه، ديگر ضماير جمعى كه در آن است تنها به كفار بر مى‌گردد، نه به كفار و آلهه، هر دو.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(إِذَا أُلْقُوا فِيهَا سَمِعُوا لَهَا شَهِيقًا وَهِيَ تَفُورُ) (هنگامى كه در آن افكنده شوند صداى وحشتناكى از آن مى‌شنوند، در حالى كه پيوسته فوران مى‌كند)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید:
راغب مى‌گويد: كلمه شهيق به معناى طولانى شدن
زفير است، و
زفير به معناى رد نفس، و به عبارت ديگر بازدم است،
البته بازدمى كشيده.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «زَفِیر»، ص۲۷۱.
