• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زَلَف (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





زَلَف (به فتح زاء و لام) از واژگان نهج البلاغه به معنای نزدیک شدن، مقدّم گشتن، تقرب و منزلت است.
مشتق آن عبارت است از:
إِزْدِلاف (به همزه مکسور و سکون زاء و کسر دال) که به معنی نزدیک شدن است.
امام علی (علیه‌السّلام) در توصیف خداوند و حضرت رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و قیامت از این کلمه استفاده کرده است.
این ماده شش بار در نهج البلاغه آمده است.



زَلَف به معنی نزدیک شدن و مقدّم گشتن است.
زَلَفَ‌ زَلْفاً و زَلَفاً و زَليفاً: تقدَّم و تقرب
و نیز آمده: ازْلَفَهُ‌: قرَّبهُ‌ پس آن به معنی نزدیک شدن و تقرّب و منزلت است.


بعضی از مواردی که در نهج‌البلاغه استفاده شده به شرح ذیل است:

۲.۱ - تُزْلَفُ - خطبه ۱۵۶ (خطاب به اهل بصره)

امام (علیه‌السّلام) فرموده: «وَ بِالْمَوْتِ تُخْتَمُ الدُّنْیا وَ بِالدُّنْیا تُحْرَزُ الْآخِرَهُ وَ بِالْقیامَهِ تُزْلَفُ الْجَنَّهُ»
«با مرگ دنیای انسان ختم می‌شود، با دنیا، آخرت به دست آید، و با قیامت، بهشت به انسان نزدیک می‌شود.»


۲.۲ - زُلْفَتِهِ - خطبه ۱۶۰ (رسول خدا)

درباره رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرموده: «وَ زويَتْ عَنْهُ زَخارِفُها مَعَ عَظيمِ زُلْفَتِهِ»
«زخارف و زیورهای دنیا از وی دور شد با آن همه منزلت بزرگی که داشت.»


۲.۳ - ازْدِلافُ - خطبه ۱۶۳ (حق تعالی)

درباره حق تعالی فرماید: «وَ لاَ يَخْفى عَلَيْهِ مِنْ عِبادِهِ شُخوصُ لَحْظَة، وَ لاَ كُرورُ لَفْظَة، وَ لا ازْدِلافُ رَبْوَة، وَ لا انْبِساطُ خُطْوَة»
«مخفی نمی‌ماند بر خدا خیره شدن نگاهی و نه تکرار لفظی و نه نزدیک شدن بلندیی‌ (که آن‌ها قبل از جاهای گودی دیده می‌شوند) و نه‌ انداخته شدن قدمی.»



این ماده شش بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ۴۹۸.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی،ج۵، ص۶۷.    
۳. زبیدی، مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، ج۱۲، ص۲۵۵.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۲، ص۵۵۱.    
۵. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۲، ص۵۵۱.    
۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۳۵، نامه ۱۵۶.    
۷. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۶۳، نامه ۱۵۴.    
۸. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۱۹، نامه ۱۵۶.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۳۵، خطبه۱۵۶.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۷۵.    
۱۱. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۷۶-۴۷۷.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۱۳۹-۱۴۰.    
۱۳. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۸۶.    
۱۴. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۰۲.    
۱۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۴۹، خطبه ۱۶۰.    
۱۶. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۷۵، خطبه ۱۵۸.    
۱۷. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۲۸، خطبه ۱۶۰.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۴۹، خطبه۱۶۰.    
۱۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۱۳.    
۲۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۲۲.    
۲۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۲۵۵.    
۲۲. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۳۸۹.    
۲۳. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۳۳.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۵۶، خطبه ۱۶۳.    
۲۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۸۲، خطبه ۱۵۸.    
۲۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۳۲، خطبه ۱۶۳.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۵۵، خطبه۱۶۳.    
۲۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۴۲.    
۲۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۴۵.    
۳۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۳۱۲.    
۳۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۲۲.    
۳۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۵۵.    
۳۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۳۵، خطبه ۱۵۶.    
۳۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۴۹، خطبه ۱۶۰.    
۳۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۵۶، خطبه ۱۶۳.    
۳۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۰۷، خطبه ۱۴۳.    
۳۷. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۳، خطبه ۹۰.    
۳۸. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۰۹، خطبه ۱۸۲.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «زلف»، ج۱، ص۴۹۸-۴۹۹.    






جعبه ابزار