• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زُبْد (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: زُبْد (مفردات‌نهج‌البلاغه)


زُبْد (به ضم زاء و سکون باء) از واژگان نهج‌البلاغه به معنای کَرِه است.
امام علی (علیه‌السّلام) در نامه‌ای که به ابوموسی اشعری نوشتند از این واژه استفاده کردند.
این ماده دو بار در نهج البلاغه آمده است.


زُبْد
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۸۹.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۵۷.    
[۳] شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۲، ص۵۱۸.    
به معنی کره است.

موردی که در نهج‌البلاغه به کار رفته است، به شرح ذیل است:

۲.۱ - زُبْدُكَ - نامه ۶۳ (خطاب به ابوموسی اشعری)

امام (علیه‌السّلام) به ابوموسی اشعری که مردم کوفه را از رفتن به یاری آن حضرت مانع می‌شد نوشت:
«وَايْمُ اللهِ لَتُؤْتَيَنَّ حَيْثُ أَنْتَ وَ لا تُتْرَكُ حَتّى يُخْلَطَ زُبْدُكَ بِخاثِرِكَ وَ ذائِبُكَ بِجامِدِكَ»
[۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۴۵، نامه۶۳.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۳۳، نامه۶۳.    
[۶] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۵۳، نامه۶۳.    

یعنی: «به خدا قسم اگر مردم را بازداری در آنجا که هستی کسانی پیش تو می‌آیند و از تو دست بر نمی‌دارند، تا کره‌ات به شیرت و مذابت به جامدت مخلوط شود.»
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۰۹، نامه۶۳.    
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۴۱-۳۴۲.    
(شرح‌های نامه:
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۴۳.    
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۱، ص۲۵۶.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۳۶۶-۳۶۷.    
[۱۲] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۲۴۷.    
)
«خاثر» به معنی شیر غلیظ است.
در «خثر» نیز گذشت.
(ببینید: خثر (مفردات‌نهج‌البلاغه))


این ماده دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.
[۱۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۴۵، نامه۶۳.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۸۹.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۵۷.    
۳. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۲، ص۵۱۸.    
۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۴۵، نامه۶۳.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۳۳، نامه۶۳.    
۶. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۵۳، نامه۶۳.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۰۹، نامه۶۳.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۴۱-۳۴۲.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۴۳.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۱، ص۲۵۶.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۳۶۶-۳۶۷.    
۱۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۲۴۷.    
۱۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۴۵، نامه۶۳.    


• قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «زبد»، ج۱، ص۴۸۹.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 63 نهج البلاغه
جعبه ابزار