• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رِئاء (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





رِئاء (به کسر راء) از واژگان نهج البلاغه به معنای تظاهر و نشان دادن به غیر است؛ و آن اين است كه كار خوبى انجام دهد و قصدش تظاهر و نشان دادن به خلق باشد نه تقرّب به خدا.
حضرت علی (علیه‌السلام) در مقام موعظه از این ماده استفاده نموده است.
این ماده پنج مرتبه در نهج البلاغه آمده است.



رِئاء به معنای تظاهر و نشان دادن به غير است.
و آن اين است كه كار خوبى انجام دهد و قصدش تظاهر و نشان دادن به خلق باشد نه تقرّب به خدا و آن به صراحت قرآن، مبطل عمل است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - رِياء - خطبه ۲۳ (موعظه)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در مقام موعظه فرموده:
««وَ اعْمَلُوا فی غَيْرِ رياء وَ لا سُمْعَة; فَإِنَّهُ مَنْ يَعْمَلْ لِغَيْرِ اللهِ يَكِلْهُ اللهُ إِلَى مَنْ عَمِلَ»»
«عمل كنيد بى‌ آنكه قصدتان ديدن يا شنيدن ديگران باشد، چون هر كه براى غير خدا عمل كند، خدا او را به آن واگذار مى‌كند.»


۲.۲ - الرِّيإِ - خطبه ۸۵ (درباره شرک)

امام (صلوات‌الله‌علیه) نيز فرموده:
««وَ اعْلَمُوا أَنَّ يَسيرَ الرّيإِ شِرْكٌ»»
«آگاه باشيد! رياكارى و تظاهر هر چند هم كم باشد شرک است.»



این ماده پنج بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، سید علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ص۴۲۵.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۱، ص۱۶۷.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۷۰، خطبه ۲۳.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۵۷، خطبه ۲۳.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۶۵، خطبه ۲۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۷، خطبه ۲۳.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۷-۱۶.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۲، ص۵۲-۵۳.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۱۸۰.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ص۳۲۶-۳۲۵.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۶۸، خطبه ۸۵.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۴۹، خطبه ۸۴.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۱۷، خطبه ۸۶.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۶۷، خطبه ۸۶.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۹۵.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۶۰۳.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۳، ص۵۳۴-۵۳۵.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۱۳۵.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۳۵۶.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۷۰، خطبه ۲۳.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۶۸، خطبه ۸۵.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۸۴۵، حکمت ۲۶۷.    



قرشی بنابی، سید علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «رئاء»، ص۴۲۵.    






جعبه ابزار