• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رَمّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





رَمّ (به فتح راء) از واژگان نهج البلاغه به معنای اصلاح كردن است به معنى پوسيدن نيز آمده است.
رِمَّه (به کسر راء و فتح میم مشدد) به معنی استخوان پوسيده است.
رِمام (به کسر راء) جمع آن است.
سه مورد از اين ماده در نهج‌ البلاغه آمده است.



رَمّ به معنای اصلاح كردن است به معنى پوسيدن نيز آمده است. «رَمَّ‌ البناءَ رَمّاً و مَرَمَّةً‌: اصلحهُ‌»
رِمَّه به معنی استخوان پوسيده است.
رِمام جمع آن است.


به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - حکمت ۳۸۰

امام علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: «لِلْمؤْمِنِ ثَلاثُ ساعات: فَساعَةٌ يُناجي فيها رَبَّهُ، وَ ساعَةٌ يَرُمُّ مَعاشَهُ، وَ ساعَةٌ يُخَلّي بَيْنَ نَفْسِهِ وَ بَيْنَ لَذَّتِها فيَما يَحِلُّ وَ يَجْمُلُ.
وَ لَيْسَ لِلْعاقِلِ أَنْ يَكُونَ شاخِصاً إِلاّ في ثَلاث: مَرَمَّة لِمَعاش»
یعنی: «براى مومن سه تا وقت هست (و بايد اوقات خويش در آن سه نوع تقسيم كند) ساعتى با خداى خود مناجات مى‌كند و ساعتى كار زندگى را اصلاح و خود را تامين مى‌كند...» (شرح‌های حکمت: )

۲.۲ - خطبه ۱۱۰

درباره دنيا فرموده: «وَ عَذْبُها أُجاجٌ، وَ حُلْوها صَبِرٌ، وَ غِذاؤها سِمامٌ، وَ أَسْبابُها رِمامٌ» یعنی: «آب شيرينش تلخ است، شيرينى‌اش مانند صبر است، غذايش سموم است و اسبابش پوسيده‌ها است.» (شرح‌های خطبه: )


سه مورد از اين ماده در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۷۱.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۶، ص۷۵.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۲، ص۴۳۶.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۷۵، حکمت ۳۸۰.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۲۴۷-۲۴۸، حکمت ۳۹۰.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۴۵، حکمت ۳۹۰.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۳۵، حکمت ۳۹۰.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۳۷.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۳۸.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۱۵، ص۲۰۲.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۴۷۹.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۳۳۸.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۵۵، خطبه ۱۱۰.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۲۱۷، خطبه ۱۰۹.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۶۵، خطبه ۱۱۱.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۴۳، خطبه ۱۱۱.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۴۵.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۵۳-۱۵۴.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۵، ص۳۵.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۳۱.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۲۷.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۷۵، حکمت ۳۸۰.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۵۵، خطبه ۱۱۰.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «رمّ»، ج۱، ص۴۷۱.    






جعبه ابزار